De recuperatiesector is een groeiende sector. Vroeger zamelden we oud ijzer, papier en lompen in, maar de voorbije decennia groeide ook de ophaling en recyclage van plastic, elektronisch afval, glas, bouwmaterialen en veel meer. Tijdens een studiedag op 30 september bracht de Algemene Centrale de delegees van de terugwinning samen. Daarop kwamen de socio-economische situatie, veiligheid en arbeidsongevallen én het afscheid van federaal secretaris John Colpaert aan bod.

Vandaag de dag is onze economie nog vooral een lineaire economie waarin grondstoffen volledig worden opgebruikt ook al zijn ze schaars. In een circulaire economie daarentegen wordt door hergebruik de waarde van grondstoffen en producten zo lang mogelijk behouden. Een goede zaak voor het milieu want zo wordt er minder afval verbrand en putten we de natuurlijke grondstoffen niet uit.

Als Algemene Centrale staan we positief tegen deze omslag. Recuperatie en recyclage vormen de kern van de circulaire economie en deze sectoren doen het economisch dan ook steeds beter. België is als dichtbevolkt gebied bovendien goed gelegen voor de recyclage industrie.

Lage lonen

Maar het duurzame imago van de sector blijft helaas niet intact als we gaan kijken naar de lonen en tewerkstelling in de sector. Uit alle cijfers blijkt dat de activiteit, de omzet, en de rentabiliteit in de sector de laatste jaren  toeneemt. De lonen, die al eerder laag liggen stijgen echter niet, terwijl dit in de rest van de eurozone wel het geval is.

Nochtans profiteren de werkgevers in de sector uitgebreid van allerlei kortingen op werkgeversbijdragen, maar de werknemer zelf profiteert hier dus niet mee van. Daarnaast werkt de sector ook steeds meer met tijdelijke contracten en interims: in totaal maar liefst 17 procent van de tewerkstelling.

Inspanningen voor de veiligheid

Een ander aandachtspunt is de veiligheid en gezondheid. De sector kent heel wat gezondheidsrisico’s: aandoeningen van het bewegingsapparaat door repetitieve handelingen, besmetting door huidwonden en beten, blootstelling aan houtstof, papiervezels en stof in het algemeen. Daarnaast komt men vaak in contact met substanties waarvan de aard onduidelijk is: bij het sorteren komen de arbeiders bijvoorbeeld in contact met gevaarlijk afval dat mee in containers wordt gedropt.

Ook arbeidsongevallen blijven een probleem in de sector. Het aantal arbeidsongevallen daalde de voorbije jaren wel, maar de ernst ervan blijft erg hoog. Jongere werknemers worden vaker het slachtoffer van zo’n ongeval, terwijl het bij oudere werknemers dan weer om zwaardere ongevallen gaat.

Verschillende delegees halen aan dat ze binnen het cpbw grote inspanningen hebben geleverd in het verbeteren van de veiligheid en gezondheid. Ook slaagde de vakbond erin om al enkele aandoeningen te laten erkennen als beroepsziekten. Maar de houding van de werkgevers is niet altijd constructief, zo worden er maar weinig inspanningen gedaan om aangepast werk te voorzien, aldus de delegees.

AC de grootste vakbond

Werknemers uit de sector worden verspreid over verschillende paritaire comités (logistiek-transport, schoonmaak, terugwinning) en dat maakt het vakbondswerk niet eenvoudig. De terugwinning of recuperatiesector (PC 142) zelf bestaat ook nog eens uit de subcomités textielrecuperatie, terugwinning van papier en terugwinning van diverse producten.

Gelukkig staat de Algemene Centrale staat erg sterk binnen de sector. In de textielrecuperatie is ABVV veruit de grootste vakbond. De Algemene Centrale haalde er bij de laatste sociale verkiezingen gemiddeld 2/3de van de mandaten binnen. Ook binnen de terugwinning van papier behaalden we een ruime meerderheid. In de eerste plaats de verdienste van de militanten op het terrein, maar ook de vakbondswerking op sectorniveau droeg daarin zijn steentje bij.

Afscheid

De studiedag was dan ook de gelegenheid om afscheid te nemen van John Colpaert, jarenlang federaal secretaris voor de vroegere TDK centrale en de laatste jaren voor de Algemene Centrale, die nu mag gaan genieten van zijn pensioen. Hij benadrukte nog dat het werk in de sector hard en zwaar is en het alles behalve evident is om tot 67 jaar te werken. Hij hield eveneens een pleidooi voor de oprichting van een eigen opleidingscentrum voor de sector. We wensen hem alleszins het allerbeste.