Syndicale acties = fundamentele vrijheden

Collectieve actie, waaronder dus ook het stakingsrecht, is een erkend vakverenigingsrecht in verschillende verdragen en in het Belgische recht. Het is dus jouw recht om collectief actie te voeren om je belangen en die van je collega’s te verdedigen, om je ongenoegen en verwachtingen te uiten, om je rechten te doen gelden.

Ons stakingsrecht is echter steeds vaker het slachtoffer van stevige aanvallen: via juridische procedures van werkgevers, het instellen van minimumdienstverlening, strafrechtelijke veroordelingen van vakbondsleden (denk bv. aan Bruno Verlaeckt en Thierry Bodson), enz. Al deze evoluties zijn zeer bedreigend voor het stakingsrecht!

Zonder collectieve actie hebben miljoenen werknemers echter geen middel meer om hun stem te laten horen, om hun rechten te behartigen. Wil je staken, maar weet je niet wat je moet doen? Ben je bang voor wat mensen in je bedrijf zullen zeggen? Maak je geen zorgen, wij leggen het hieronder uit. 

Mag ik staken en ontvang ik een vergoeding voor de stakingsdag?
Ja, zoals we hierboven zeiden, is het stakingsrecht een erkend basisrecht. Als lid van de Algemene Centrale - ABVV heb je eveneens recht op een stakingsvergoeding die je loonverlies gedeeltelijk dekt (als de staking erkend wordt). Contacteer dus je delegee of lokale afdeling voor meer info.

Kan je directie je sanctioneren of ontslaan als je staakt?
Neen! Als de werkgever je zou sanctioneren, dan is dat een vorm van vakbondsdiscriminatie. Hij mag je eveneens niet ontslaan.

 

Lees verder om meer te weten te komen over de verschillende stakingsmiddelen en interacties bij collectieve acties.

Stakingsmiddelen

Het stakingspiket

  • geniet dezelfde bescherming als het stakingsrecht,
  • dient zo dicht mogelijk bij de werkvloer opgezet te worden,
  • kan niet (preventief) verboden worden,
  • laat toe om andere collega’s te proberen overtuigen mee te staken,
  • geeft het recht vreedzaam een poort of oprit te blokkeren.

De blokkade

  • Bedrijfsblokkade
    maakt deel uit van het recht op collectieve acties,
    MAAR je werkgever kan een eenzijdige verzoekschrift indienen bij aanvoelen dat bepaalde rechten geschonden worden.
     
  • Weg- of filterblokkade
    • Blokkeer nooit autosnelwegen.
    • Kies voor tijdelijke filterblokkades en informeer autobestuurders.
    • Zorg ervoor dat hulpdiensten altijd ongehinderd doorgelaten worden.

Wil jij je bedrijf bezetten? Als dit vreedzaam gebeurt, is het volgens de Belgische rechtspraak perfect toegestaan.
OPGELET: het zonder machtiging of toelating binnengaan of binnendringen in havengebied of luchthavens is echter strafbaar!

 

Interactie bij collectieve acties

Werkgever
Je werkgever zal niet tevreden zijn met een collectieve actie, echter kan hij:

  • jou of je collega’s niet sanctioneren omdat jullie deelnemen aan de actie. Een sanctie zou beschouwd worden als een vorm van vakbondsdiscriminatie.
  • niet-stakers niet bevoordelen. Mocht hij een premie, cadeaubon of iets anders toekennen aan niet-stakers, dan is dat discriminatie.
  • jou of je collega’s niet zomaar opeisen. Zowel voor de privé- als de publieke sector zijn er specifieke procedures die eerst gevolgd moeten worden.
  • geen uitzendkrachten tewerkstellen als er gestaakt wordt in zijn bedrijf.
  • geen tijdelijke werknemers inschakelen ter vervanging van stakende collega’s.

Politie
Fysiek of verbaal geweld tegen politieagenten is strafbaar. Blijf dus rustig, dreig of scheld niet en ga niet in op eventuele provocaties. Doe je dit wel, dan kan je aangehouden worden.

1. Een administratieve aanhouding:  

  • kan als je bv. na overleg een rijbaan of kruispunt niet wil vrijmaken, als jij je identiteit niet wil zeggen of als het echt nodig is voor de openbare orde,
  • duurt maximaal 12 uur,
  • geeft je recht op een vertrouwenspersoon, water en voedsel, het gebruik van het sanitair en om te zwijgen.

Belangrijk: vraag expliciet om het aanhoudingsregister -bij het begin én einde van de aanhouding- te ondertekenen.

2. Een gerechtelijke aanhouding:   

  • kan als je verdacht wordt van zware en strafbare feiten,
  • kan als je op heterdaad bent betrapt of als de procureur des Konings dit opdraagt,
  • duurt maximaal 48 uur,
  • geeft je recht op bijstand van een advocaat + zie rechten administratieve aanhouding.

Weet dat je nooit verplicht bent om een verklaring af te leggen als je aangehouden wordt, dat je steeds recht hebt om een vertrouwelijk overleg te hebben met je advocaat vóór je verhoor en weiger elke betaling naar aanleiding van het politievervoer (=combitaks).

 

Gerechtsdeurwaarders
Gerechtsdeurwaarders hebben een beschermend beroep en dienen onafhankelijk en onpartijdig te handelen. Als een gerechtsdeurwaarder je benadert, doe je het volgende:

  • Blijf rustig. Vermijd fysiek of verbaal geweld!
  • Vraagt hij je identiteit? Je bent niet verplicht die bekend te maken, maar geef zeker nooit de naam en het adres van iemand anders op
  • Roep je secretaris (of een andere delegee als je secretaris niet bereikbaar is)  + vraag hem/haar te onderhandelen of naar het bevelschrift te luisteren.
    Belangrijk: informeer je secretaris z.s.m., zodat die een kopie kan doorzenden naar je beroepscentrale en ze op haar beurt stappen kan ondernemen.

Zoals je dus reeds gelezen hebt: syndicale acties vallen niet onder de noemer ‘openbare overlast’, we oefenen onze fundamentele vrijheden uit! Een staking is geen strafbaar feit!

Succes kameraden!