Pensioenhervorming regering: bloedbad voor pensioenen van vrouwen

De regering bereidt een verdere pensioenhervorming voor, die ze graag presenteert als sociaal, maar die in werkelijkheid pure armoede betekent voor het merendeel van de vrouwen.

De regering bereidt een verdere pensioenhervorming voor, die ze graag presenteert als sociaal, maar die in werkelijkheid pure armoede betekent voor het merendeel van de vrouwen en voor veel mannen. De verhoging van de pensioenleeftijd heeft al een extra zwaar effect op vrouwen. Dat wordt nog erger nu de regering het mes wil zetten in de gelijkgestelde periodes. Daarnaast worden vrouwen ook extra aangepakt door hervormingen binnen deeltijds werk en de inkomensgarantie uitkering. Een cadeau met een geurtje dat de regering gerust mag houden.


• Pensioenkloof en loonkloof

Het gemiddelde wettelijk pensioen van werkneemsters in België bedroeg in januari 2014 701 euro, voor mannen was dit 943 euro. Dat betekent dat er in België een pensioenkloof bestaat van 26%. Dat is het gevolg van de loonkloof en de kortere loopbanen van vrouwen: je hebt een carrière van 45 jaar nodig om een volledig pensioen op te strijken, terwijl de gemiddelde loopbaan van vrouwen slechts 36,6 jaar bedraagt!

• Langer werken voor een lager pensioen

Recente overheidsingrepen vergroten de ongelijkheid: de huidige regering trok de wettelijke pensioenleeftijd op tot 67 jaar vanaf 2030. En de leeftijd voor vervroegd pensioen steeg naar 63 jaar, op voorwaarde dat je loopbaan 42 jaar bedraagt. Maar driekwart van de vrouwen hebben geen loopbaan van 42 jaar, gelijkgestelde periodes meegerekend, en zullen hier dus geen beroep op kunnen doen. De regering beloofde de minimumpensioenen op te trekken maar enkel voor wie 45 jaar gewerkt heeft…

Werken tot 67 en dan terugvallen op een laag pensioentje wordt dus de boodschap voor veel vrouwen. En dat terwijl veel arbeidsters nood hebben om vroeger te stoppen. Zij worden geconfronteerd met hoge werkdruk en ook met belastend werk. Denk maar aan de schoonmaaksters, of de vrouwen in de zorg.

• De gelijkgestelde periodes onder vuur

De gemiddelde loopbaan van vrouwen die in aanmerking komt voor de pensioenberekening zal echter nog korter worden als in de ‘gelijkgestelde periodes’ wordt gesnoeid, en dat is wat minister Bacquelaine wil. Dit zijn periodes tijdens dewelke je niet werkt, maar die wel meetellen voor je pensioen, zoals werkloosheid, SWT (het vroegere brugpensioen), tijdskrediet, deeltijds werk met behoud van rechten enz.

Deze trend werd al langer ingezet. Sinds 2012 worden bepaalde gelijkgestelde periodes al minder meegeteld! Men neemt immers niet meer je laatst verdiende loon als basis maar wel een minimumrecht van 22.916 euro. Dit geldt voor SWT en Canada Dry , en ook voor werkloosheid in de derde periode (=ten laatste na 36 maanden). 

Hierin snoeien is een bloedbad voor onze laagste pensioenen en meer specifiek voor vrouwen. In sommige gevallen zou dit kunnen leiden tot een halvering van het pensioen. De helft (53,4) van de loopbaan van arbeidsters bestaat immers uit gelijkgestelde periodes, bij arbeiders is dat 38,6 procent.

• Deeltijdse werkneemsters het slechtst af

De regering neemt bovendien een reeks maatregelen die het deeltijdse werkneemsters nog een stuk moeilijker maakt. Hun inkomen, hun pensioenrechten en ook hun arbeidsomstandigheden worden zwaar aangetast (zie artikel: deeltijds werk nog flexibeler en minder betaald)

• De onvolledige loopbaan is geen vrijwillige keuze

Vrouwen hebben vaak kortere loopbanen, door onderbrekingen om voor de kinderen te zorgen of door werkloosheid en doordat ze vaker deeltijds werken. Dit is lang niet altijd een vrijwillige keuze. Slechts 8,5 procent van de deeltijds werkende vrouwen geeft aan geen voltijdse job te wensen.

De grote meerderheid van de vrouwen werkt deeltijds omdat ze er anders niet in slagen om werk en privéleven te combineren of omdat ze gewoon geen voltijdse job vinden. Ook de Equal Pay Day legt daar dit jaar de nadruk op, aangezien dit een belangrijke oorzaak is van de loonkloof.

In sectoren als schoonmaak en dienstencheques is het omwillen van de complexe uren vaak onmogelijk om voltijds te werken. Of de kinderopvang is te duur of niet aangepast aan de werkuren. Vrouwen onderbreken vaker hun carrière omdat ze nog altijd meer taken opnemen in de zorg voor de kinderen en het huishouden. Tijdelijk stoppen en dan weer aan het werk willen brengt dan ook weer vaak werkloosheidsperiodes mee…  Het zou dan ook extreem onrechtvaardig zijn om de gelijkgestelde periodes niet of minder in rekening te brengen en vrouwen nog eens dubbel te straffen met een lager pensioen.


De Belgische pensioenen behoren tot de laagste in Europa, aldus de OESO. Het resultaat is dan ook dat 1 op 4 gepensioneerden onder de armoededrempel leeft. Dit gaat nog meer op voor vrouwen die gemiddeld 26 procent minder pensioen krijgen.
ABVV wil een rechtvaardig pensioen voor iedereen. Een pensioen is geen aalmoes, maar een volwaardig inkomen.

  • De pensioenen van de privésector moeten dan ook naar 75 procent van het gemiddeld loon gebracht worden
  • Er mag niet geraakt worden aan de gelijkgestelde periodes
  • Het minimumpensioenen moet opgetrokken worden tot minstens 1500 euro bruto per maand