Nacht- en ploegenarbeid: "De impact op je gezondheid is groot"

Claus Kaspersen werkt al 33 jaar in een ploegensysteem bij BP Chembel Geel,  Na al die jaren ondervindt hij een sterke impact op zijn gezondheid: zware vermoeidheid, moeilijke recuperatie, maag- en darmklachten…  

ABVV scheikunde heeft een nieuwe brochure nacht- en ploegenarbeid klaar die je hier kan downloaden. De brochure staat stil bij de evolutie van nacht- en ploegenarbeid in België en Europa,  de gevolgen op o.m. de gezondheid, de fiscale cadeaus die bedrijven hiervoor krijgen en de syndicale instrumenten om nacht- en ploegenarbeid verder te humaniseren. Om de brochure in de kijker te zetten vroegen we een aantal delegees welke impact nacht- en ploegenarbeid voor hen heeft.

Claus Kaspersen  - Chembel Geel

Bij BP Chembel wordt een halffabrikaat geproduceerd voor petflessen, kunststof, polyester…  Claus werkt als productie operator, al 33 jaar in ploegensysteem. “Dit is een sector waar gevaren aan verbonden zijn, wij werken met ontvlambare stoffen die ook kankerverwekkend kunnen zijn bij inademing”.

33 jaar in ploegen

“We werken in een 12 uur systeem: 3 nachten (maximum) van 12 uur na mekaar, dan 2 dagen thuis, en dan weer 2 vroegen van 12 uur. Je bent dan telkens 2 dagen thuis maar dat is echt geen vakantie. Je hebt die dagen nodig om te recupereren en om te schakelen. Als door vakantie of ziekte de minimumbezetting niet gegarandeerd is, moet iemand van een andere ploeg inspringen en zo kom je soms aan 4 nachten van 12 uur, dat zijn 48 uren op korte tijd. Dat is echt wel zwaar”.

Gezondheid

Claus is nu 54 jaar en ondervindt nu heel sterk wat voor impact dat op je gezondheid heeft. “Het is zoals bij sport: een jonge sporter recupereert snel, wordt hij ouder dan is dat niet zo evident meer.

Recupereren van de nacht duurt nu veel langer, waardoor je ook aan die ‘vrije dagen’ niet zoveel meer hebt. Op deze leeftijd komen daar voor veel mensen bovendien andere lichamelijke klachten bij. Zelf heb ik veel last van artrose. In 2017 was ik ook meerdere maanden thuis met een burn-out. Ook dat maakt dat ik sneller moe ben, het is niet meer hetzelfde als voordien. In mijn vrije tijd lukken zelfs de dingen die ik graag doe niet zo goed meer”.

Hetzelfde ziet hij bij collega’s: “Vanaf 50 jaar begint het toch bergaf te gaan, maag- en darmklachten komen bijvoorbeeld heel veel voor. Het feit dat je op andere tijdstippen moet eten zorgt voor problemen en ook dat verergert met ouder worden. Het is natuurlijk een goedbetaalde baan, daar klaag ik absoluut niet over, maar ondanks dat heeft men het toch moeilijk om operators te vinden. Veel jongeren hebben echt geen zin om in dat systeem te werken, zij willen in het weekend kunnen uitgaan…”

Werkbaar werk

“Zoals het er nu uitziet zou ik op 63 jaar op pensioen kunnen gaan, maar ik ben echt niet zeker dat ik het tot dan volhoud. Minder werken zou de ideale oplossing zijn. Bedienden kunnen vaak wel in een 4/5de systeem stappen, maar voor ons in dat 12 uur systeem is dat wettelijk niet mogelijk. Tot een aantal jaren geleden kon je na 33 jaar werk waarvan 20 jaar in ploegen op 56 jaar op SWT maar de voorwaarden werden serieus verstrengd. Eventueel kan ik wel naar een 4/5de maar dan ten koste van mijn pensioenrechten: ik zou dan nog langer moeten werken voor een lager pensioen. Dat wil toch niemand!”

Recuperatiedagen toekennen omdat je overwerkt is logisch, maar het is niet genoeg. We moeten verder gaan en onze werktijd verkorten. Helaas lijkt onze werkgever deze boodschap nog niet te hebben begrepen. Ook op het demografiefonds reageert de werkgever niet enthousiast.  Ik ben eigenlijk echt teleurgesteld, wij hebben hard gewerkt, maar ik zie in ruil geen inspanning van werkgever en regering”.