Afgevaardigden van de schoonmaaksector uit België en Nederland kwamen op 7 juni bijeen voor het Europees Parlement om te pleiten voor respect en een waardig leven voor de werknemers uit deze sector. Om hun situatie te verbeteren, is er een drastische verandering nodig i.v.m. de arbeidsorganisatie: nachtwerk moet verdwijnen en dagwerk moet de regel worden!

Bijna honderd militanten uit de schoonmaaksector, aangesloten bij de Nederlandse vakbond FNV en de Belgische vakbonden ABVV Schoonmaak en ACV, hebben op 7 juni hun stem laten horen binnen en buiten het Europees Parlement. Tijdens deze gecoördineerde actie met UNI Europa, de Europese federatie van werknemers uit dienstensectoren,  riep iedereen op tot respect voor hun essentiële werk en hun leven. Zij willen eerlijke lonen, overdag schoonmaken en de gunst van overheidsopdrachten aan bedrijven die een collectieve arbeidsovereenkomst toepassen. In dit opzicht moeten de Europese instellingen de drijvende kracht zijn achter de veranderingen.

De militanten die op het Luxemburgplein samenkwamen voor een actie in het kader van de “International Justice Day”, hadden een ontmoeting met Agnés Jongerius, lid van de Fractie van de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten in het Europees Parlement, en vertelden haar over de impact van de Covid- en energiecrisis op hun koopkracht. De resultaten van het  allereerste wereldwijde onderzoek onder de werknemers in de schoonmaaksector werden eveneens aan haar voorgelegd.

Impact van ploegenarbeid op het leven van schoonmaakpersoneel

Het wereldwijde onderzoek onder 2.500 werknemers uit de schoonmaaksector focust op de impact van ploegen- en nachtwerk op het sociale leven, het welzijn en de mentale gezondheid van schoonmaakpersoneel. De resultaten van het onderzoek tonen aan dat de huidige manier van werken schadelijk is voor de gezondheid van het schoonmaakpersoneel.

• 72% van de nachtschoonmakers klaagt over onvoldoende slaap.
• Bijna 46% van de nachtschoonmakers en 48% van de avondschoonmakers ondervonden negatieve gevolgen voor hun geestelijke gezondheid.
• Vrouwelijke schoonmakers met nachtdiensten werden vaker lastiggevallen tijdens hun verplaatsingen dan hun collega's met andere diensten.
• 50,9% van de schoonmakers met nachtdiensten voelde een gebrek aan zeggenschap over hun rooster.

“Ik werk meerdere diensten tijdens de week. ‘s Morgens vroeg, 's avonds en zelfs 's nachts. We zijn uitgeput, moe en wanhopig. Klanten denken misschien dat ze kosten besparen, maar het zijn onze gezondheid, veiligheid en gezins- en sociale levens die eronder lijden”, getuigt een werknemer die tijdens de actie aanwezig was. Een ander opmerkelijk feit dat uit het UNI-onderzoek blijkt, is dat werknemers in de schoonmaaksector in verschillende landen over de hele wereld met dezelfde problemen worden geconfronteerd. 

Opmerkelijke vooruitgang in de Europese instellingen

Ondanks de obstakels, hebben de vakbonden aanzienlijke vooruitgang geboekt door regeringen, politici en werkgevers te sensibiliseren. In oktober 2022 ondertekenden de Europese sociale partners van de schoonmaaksector, EFCI en UNI Europa, een gezamenlijke verklaring waarin ze er bij de Europese instellingen op aandrongen om het overdag schoonmaken en de ononderbroken diensten in te voeren voor schoonmaakpersoneel. Meer recent kondigde de Duitse minister van Werk en Sociale Zaken, Hubertus Heil, aan dat de avonduren worden afgeschaft voor het schoonmaakpersoneel in zijn ministerie. Voor de vakbonden zou deze regel moeten gelden voor alle schoonmaakcontracten die door de Europese instellingen worden gesloten. Een andere oproep van de vakbonden tijdens de actie was om de richtlijnen voor overheidsopdrachten te herzien om de arbeidsomstandigheden te verbeteren.

Oliver Roethig, regionaal secretaris van UNI Europa, benadrukte de noodzaak van een eerlijke behandeling: "Knoeien met de regels mag niet worden beloond. Wanneer bedrijven meedingen naar overheidsopdrachten, mogen ze niet worden aangemoedigd om de arbeidsomstandigheden in gevaar te brengen. De EU-regels voor overheidsopdrachten moeten worden aangepast door het versterken van collectieve onderhandelingen. Schoonmakers verdienen een leefbaar loon, en de beste manier om dat te garanderen is door overheidsopdrachten alleen toe te kennen aan bedrijven die een cao toepassen."

Bekijk de video