Is sociale dumping onvermijdelijk?

Iedereen kent sociale dumping: een reeks praktijken die bepaalde werkgevers gebruiken met als enige doel hun kosten maximaal te verlagen. De gevolgen hiervan zijn talrijk, zowel voor de werknemers als voor onze maatschappij: hongerlonen, geen sociale bescherming voor de betrokken werknemers, belastingontduiking en concurrentie tussen werknemers. Om beter te begrijpen waar het om gaat, bekijken we de belangrijkste begrippen samen met jou.

Sociale dumping

Reeks praktijken gebruikt door de werkgevers om de “kosten” te drukken. Bijvoorbeeld: schijnzelfstandigen, frauduleuze detachering, vervalsing van sociale documenten, oprichting van fictieve bedrijven in het buitenland, het niet toepassen of omzeilen van de wet enz.

Onderaannemingsketen

Als bedrijf A een deel van zijn werk uitbesteedt aan bedrijf B, dan is dat onderaanneming. Wanneer bedrijf B hetzelfde doet met bedrijf C, bedrijf D, enz., is er sprake van een onderaannemingsketen. Zo loop je het risico op werven te komen waar je niet meer weet wie voor wie werkt of wie op de werf aanwezig is.

Detachering

Een gedetacheerde werknemer is een werknemer die door zijn werkgever naar een andere lidstaat van de Europese Unie wordt gestuurd om er tijdelijk te werken. Gedetacheerde werknemers die in België komen werken, hebben recht op dezelfde arbeidsvoorwaarden (loon, rustdagen, gezondheid en veiligheid, enz.) als Belgische werknemers. Detachering is volkomen legaal, zolang de spelregels worden nageleefd.

Hoofdelijke loonaansprakelijkheid

Dit mechanisme zorgt ervoor dat de opdrachtgever of de hoofdaannemer verantwoordelijk
is voor de onderaannemingsketen wat betreft de betaling van het loon van alle werknemers.
Hierdoor kunnen werknemers onderaan de ladder zich tegen een bedrijf, die zich hogerop bevindt, keren voor betaling van hun loon.

Wat is dan het probleem?

Uitbuiting van werknemers, niet-naleving van veiligheidsregels, geen sociale bescherming voor de werknemers, extreem lage lonen en oneerlijke concurrentie door werknemers aan dumpingprijzen aan te bieden, waarvoor het bedrijf geen sociale bijdragen betaalt.

Het is duidelijk: ALLE werknemers, Belgen of niet, zijn rechtstreeks en onrechtstreeks het slachtoffer van deze praktijken. Frauduleuze bedrijven maximaliseren hun winsten, beschadigen het imago van de sector en brengen het leven van de werknemers in gevaar!

Welke oplossingen biedt het ABVV?

Voor het ABVV is sociale dumping te vermijden. We moeten het bestrijden door instrumenten te gebruiken die aangepast zijn aan de omvang van deze praktijk.

Welke instrumenten?

  • Versterk de inspectiediensten, zodat inspecteurs de misbruiken kunnen vaststellen op het terrein.
  • Voer sancties die afschrikken in.
  • Voer de hoofdelijke aansprakelijkheid in de hele onderaannemingsketen in.
  • Registreer de aanwezigheden op ALLE werven. Nu is dat enkel bij werven van minstens € 500.000.

In afwachting hiervan grijpt ABVV Bouw elke kans om deze plaag te bestrijden. Zo hebben we bijvoorbeeld meegewerkt aan het opstellen van een plan voor eerlijke concurrentie in onze sector, waarin concrete acties staan om dumping te bestrijden. Dit plan is een akkoord tussen vakbonden, werkgevers en inspectiediensten.

Elk jaar organiseert ABVV Bouw acties om de werknemers van de bouw en de publieke opinie te sensibiliseren voor de gevaren van sociale dumping. Onze vakbond strijdt bovendien voor een doeltreffende wet tegen sociale dumping.

Onze oproep is duidelijk: wanneer gaan wetgevers en werkgevers échte maatregelen nemen tegen sociale dumping?

Welke lonen in Europa?

Op de website www.constructionworkers.eu ontdek de minimumlonen in de Europese landen. Hij is beschikbaar in alle talen van de Europese Unie. Aarzel dus niet om hem te delen met je collega’s op de werven.