Edito: Overwinningen en uitdagingen
Het nieuwe jaar belooft er eentje met heel wat kenteringen te worden. Een jaar dat de lijnen zal uitzetten voor de komende jaren. Met de politieke verkiezingen in juni 2024 en de sociale verkiezingen in mei zal het zeker niet rustig worden. We stropen vanaf vandaag de mouwen op om van 2024 een jaar vol overwinningen en sociale vooruitgang te maken. ‘Samen sterk’ wordt meer dan ooit onze leidraad, zo verklaren Werner Van Heetvelde en Geoffrey Goblet.
Nieuw jaar, nieuwe uitdagingen of herbeginnen we gewoon weer met dezelfde?
Werner: Het is iets subtieler dan dat. Op syndicaal vlak werd 2023 gekenmerkt door nieuwe aanvallen, met name op de syndicale vrijheden, maar ook door belangrijke overwinningen! Ik denk aan onze succesvolle strijd tegen de wet-Van Quickenborne, die een betogingsverbod wou invoeren. Die bedreiging van het recht op betogen en actievoeren was ernstig en dat had iedereen goed begrepen. Samen met de vakbonden en organisaties uit het middenveld hebben we actie gevoerd tot het wetsontwerp is ingetrokken. Dit was essentieel om de syndicale vrijheden veilig te stellen, maar breder gezien ook om de democratie te vrijwaren. Kunnen actievoeren, verzet organiseren is cruciaal in een democratie. Deze overwinning is zeer inspirerend: samen kunnen we zaken veranderen.
Geoffrey: We leven in een tijdperk waarin alles snel snel moet gaan. We mogen evenwel niet vergeten dat sommige gevechten een grote mobilisatie vragen en maanden, zelfs jaren van strijd vereisen vooraleer ze tot een goed einde worden gebracht. Dat is niet nieuw en dat wil niet zeggen dat we daarom moeten opgeven. Wel integendeel, we moeten hardnekkig volhouden. Grote sociale vooruitgang werd ook in het verleden zelden in één simpele vingerknip verwezenlijkt. Neem de wet van 96 als voorbeeld. Opnieuw de vrijheid hebben om loonsverhogingen te onderhandelen, blijft een absolute noodzaak voor de werknemers. Hoeveel tijd het ook vergt, we geven niet op en we zullen ons blijven inzetten hiervoor, ook in 2024.
In juni gaan er verkiezingen door op Europees, federaal en regionaal niveau. Wat heeft dit met ons, als vakbond, te maken?
Geoffrey: De globale en Europese context is bijzonder gekant tegen progressieve ideeën en de dreiging van extreemrechts is heel reëel. In Europa, bijvoorbeeld in Frankrijk, vestigt extreemrechts zich als een partij waar je niet omheen kunt. In Italië en Nederland grijpt het de macht en buiten de partijen om verspreiden hun ideeën zich en worden ze als normaal beschouwd. De mensen zijn kwaad op een systeem dat hen in de steek laat en denken: ‘waarom ook niet?’ We begrijpen die woede, we moeten ze opvangen, des te meer omdat de waarden van extreemrechts totaal onverenigbaar zijn met onze maatschappelijke visie. Extreemrechts heeft nog nooit iets gedaan en zal nooit iets doen om de situatie van de werknemers te verbeteren.
Werner: In België, meer specifiek in Vlaanderen, komt de dreiging van het Vlaams Belang, waarvan de populariteit alleen maar groeit. We zien en horen wat er gebeurt op sociale media, in het publieke debat en zelfs in de bedrijven. De mensen laten zich verblinden door een misleidend en simplistisch discours dat, indien uitgevoerd, uiteindelijk alleen de huidige onrechtvaardigheid en ongelijkheid nog meer zal versterken. Extreemrechts zal nooit de belangen van de werknemers verdedigen. En net daarom zijn de vakbonden hun eerste doel. Het is belangrijk om goed te begrijpen dat het discours van extreemrechts de angst aanwakkert en al wat anders is, verwerpt, met als enige doel de werknemers tegen elkaar op te zetten om ze uiteindelijk met elkaar te laten concurreren. Onze uitdaging is om de boodschap te verspreiden dat er wel degelijk alternatieven bestaan en dat deze mogelijk zijn door meer sociale rechtvaardigheid.
Maar net ervoor zijn er in mei sociale verkiezingen in meer dan 6.000 bedrijven. Dit is een zeer drukke periode voor onze afgevaardigden en onze nieuwe kandidaten. Waarom?
Werner: De sociale verkiezingen winnen, dat is eerst en vooral een krachtsverhouding opbouwen. Samen sterk, dat is een feit en de realiteit. Het beeld van het ABVV met het kleine visje dat het niet kan halen van de grote vis, maar dat sterker wordt eens het zich verenigt met anderen, kan niet duidelijker zijn. De kracht van de kleintjes is dat ze slim genoeg zijn om te begrijpen dat ze samen tien keer zo sterk staan. En dat is zeker zo op de werkvloer.
Geoffrey: Onderhandelen met je werkgever als je er alleen voor staat, is vaak moeilijk. Als diezelfde werkgever echter tegenover een afgevaardigde komt te staan die spreekt in naam van de werknemers die hij vertegenwoordigt, dan verandert dit de zaak. En als het ABVV onderhandelt met de werkgevers of de politici, dan zijn onze ABVV-vertegenwoordigers de stem van meer dan één miljoen vijfhonderdduizend leden. Dat is niet niks. De sociale verkiezingen winnen is enkel mogelijk dankzij jouw werk als afgevaardigde. Zonder jou op het terrein, aan de zijde van de werknemers, op straat, tijdens onze mobilisaties, is er niets mogelijk. Meer dan ooit willen we jouw werk, jouw engagement binnen de Algemene Centrale – ABVV eren.