Sinds 24 juli 2021 eert het ABVV alle ploegenwerknemers voor hun dagelijkse inzet, 24 uur per dag, 7 dagen per week. Met dit initiatief wil het ABVV niet alleen het personeel bedanken dat dag en nacht werkt, maar ook als hefboom dienen om hun vaak moeilijke arbeidsomstandigheden te verbeteren. Dit is de uitdaging die Ali Jaajoui met succes heeft geklaard.

Vandaag is Ali secretaris bij de Algemene Centrale - ABVV, maar enkele maanden geleden was hij nog afgevaardigde voor de bedienden bij Prayon in Luik. Toen Andrea Della Vecchia, federaal secretaris belast met de scheikundesector, hem vertelde over zijn voornemen om van 24/7 een symbolische dag te maken voor werknemers in ploegen- en nachtdienst, voelde Ali zich meteen aangesproken. En met reden: meer dan 20 jaar werkte hij bij Prayon in ploegen. Op de vraag of dit werkregime invloed heeft op het privéleven, antwoordt Ali zonder aarzelen: “Het heeft al familiale problemen met zich meegebracht. En dat heeft duidelijk te maken met dit soort werkregeling. Alle vrijetijdsactiviteiten worden systematisch uitgesteld tot de vrije dagen en als het dan zo ver is, zijn we zo uitgeput dat we geen energie meer hebben om tijd door te brengen met onze familie. Het ergste is dat we ons drie dagen voor we weer aan het werk moeten, al mentaal aan het voorbereiden zijn.”

Een onzichtbaar lijden

Hij begon met het bijeenroepen van een personeelsvergadering: “Wat we hier wilden doen, was een statement maken. Niet door een nieuwe premie of meer loon te krijgen. Nee, het ging hier om erkenning via een vrije dag op 24/7. We wilden de werkgevers bewust maken van wat de werknemers moeten doorstaan. De ongemakken van het werken in ploegen en 's nachts zijn overduidelijk, maar niemand ziet het. Het is een ware lijdensweg. Het is evenwel nog steeds een taboe en de bazen proberen dit offer af te kopen.”

De werknemers omarmden het project onmiddellijk en steunden Ali. Ali onderhandelde namens de 30 van de 260 betrokken bedienden in het bedrijf: “Toen we begonnen met de onderhandelingen, dacht ik dat als we zouden slagen, het een mooi begin zou zijn, een eerste stap. We zullen andere bedrijven laten zien dat het mogelijk is.” En ze zijn erin geslaagd. Zonder conflict, maar door de directie duidelijk te maken welke gevolgen dit soort werk heeft voor het privéleven en de opofferingen die dit met zich meebrengt.

“Het lijden van werknemers kan niet worden afgekocht”

 

Nachtwerk draaglijker maken

Bovendien verliepen de onderhandelingen met de directie relatief gemakkelijk. Ze accepteerde al snel het idee van een vrije dag. De grootste struikelblok was de naamgeving van deze nieuwe vrije dag. De directie wilde de naam 24/7-verlof niet in de mond nemen. Ze wilde vermijden dat het een symbool zou worden, en daar heeft Ali zijn overtuigingskracht getoond: “Wat ik de directie probeerde duidelijk te maken, is dat naarmate werknemers ouder worden, ze steeds meer de wens uiten om uit het nachtarbeidssysteem te stappen. Mensen zitten vaak vast door financiële behoeften, maar zodra ze meer comfort hebben, willen ze dit leven niet meer. Dus, de directie moet begrijpen dat het in haar eigen belang is om dit soort werk draaglijker te maken, en niet alleen met geld. Op lange termijn moet het aantrekkelijk worden voor jongeren om in dit systeem te stappen. Nu al is het erg moeilijk om gekwalificeerde arbeidskrachten te vinden die bereid zijn 's nachts te werken. Ik heb de werkgever ook voorgesteld om het systeem over drie jaar te evalueren; ik ben ervan overtuigd dat er dan minder ziekteverzuim zal zijn.

Een kwestie van rechtvaardigheid

Ali's doel was om een statement te maken met een rustdag, en dat is gelukt. Net als zijn collega Sébastien Jouan, die daarnaast een ander systeem voor de arbeiders heeft onderhandeld en verkregen. Voor Ali is deze overwinning vooral een eerste stap naar erkenning van de lijdensweg en de opofferingen van deze ploegenwerknemers: “Hier gaat het om rechtvaardigheid. Onze eis was legitiem, we vroegen niet om liefdadigheid, alleen om een symbolische dag, en die hebben we gekregen.”