Minister Zuhal Demir legt geldstromen dienstencheques onder vergrootglas
Vlaams minister van Werk Zuhal Demir (N-VA) laat de sector van de dienstenchequebedrijven doorlichten. Zo moet duidelijk worden in hoeverre extra administratieve kosten gerechtvaardigd zijn.

Vlaams minister van Werk Zuhal Demir (N-VA) laat de sector van de dienstenchequebedrijven doorlichten. Zo moet duidelijk worden in hoeverre extra administratieve kosten gerechtvaardigd zijn.
Ruben Mooijman
Bron: https://www.standaard.be/cnt/dmf20241202_97580976
“Bijzonder vreemd”, vindt Zuhal Demir de plannen om de administratieve kosten voor dienstencheques verder te verhogen. Verscheidene dienstenchequebedrijven zouden aanstalten maken om de tarieven vanaf 1 januari op te trekken. Of die extra prijsverhogingen nodig zijn, wil Demir laten onderzoeken door de Inspectie van Financiën. “We gaan er met een vergrootglas bovenop zitten”, zegt ze in Het Laatste Nieuws. Het resultaat van de doorlichting wordt in het eerste trimester van 2025 verwacht.
Zowel de werkgeversfederatie Federgon als de vakbonden ACV en ABVV juichen het initiatief toe. “Wij zijn vragende partij voor een objectivering van de kostenstructuur”, zegt Paul Verschueren, ¬directeur Vlaanderen van Federgon. Ook Kris Vanautgaerden, nationaal secretaris van ACV Voeding & Diensten, is blij dat er meer financiële transparantie komt. “Volgens onze gegevens zijn de winsten in 2023 sterk toegenomen, evenals de dividendenstroom naar de aandeelhouders.”
Verlieslatend
ACV Voeding & Diensten heeft de meest recente jaarrekeningen van de dienstenchequebedrijven uitgeplozen en komt tot de vaststelling dat de meeste gezonde winsten boekten. Het aandeel verlieslatende bedrijven is van 40 procent afgenomen naar 30 procent. Van alle huishoudhulpen werkt 88 procent in een winstgevend bedrijf. De winsten zijn verveelvoudigd en de rendabele bedrijven keerden 38 miljoen euro aan dividenden uit. De cijfers uit 2023 zijn veel gunstiger dan die uit 2022. Toen ging de sector door een moeilijke periode, blijkt uit eerdere analyses door financieel analysebureau Graydon en de Vlaamse administratie. Dat had veel te maken met de indexering van de lonen. Daardoor hielden de uitgaven geen gelijke tred met de inkomsten. ABVV-secretaris Issam Benali zegt dat kleinere bedrijven en vzw’s vaker verlieslatend zijn dan grote, omdat ze vaak betere loon- en arbeidsvoorwaarden bieden. “De grote bedrijven gebruiken het geld niet voor de huishoudhulpen, maar keren het uit in de vorm van dividenden.
De financiële gezondheid van de sector staat opnieuw in de belangstelling, nu de Vlaamse regering heeft besloten dat de cheques vanaf 1 januari 2025 1 euro duurder worden. Dat geld moet integraal ten goede komen aan de lonen van de huishoudhulpen. “Deze Vlaamse regering is de eerste die voorwaarden koppelt aan een verhoging van de middelen”, zegt Vanautgaerden. Daar zijn we supercontent over.” Bij de financiële toetsing van de maatregel door de Inspectie van Financiën kwam naar voren dat een analyse over de noodzaak van de administratieve kosten zich opdringt.
Raad van State
Er is wel een complicerende factor. De loon- en arbeidsvoorwaarden voor de huishoudhulpen zijn federaal geregeld, terwijl de verschillende regeringen van de deelstaten ieder eigen accenten leggen. “Verschillende ministers hebben elk hun eigen maatregelen aangekondigd. Dat maakt het allemaal complexer”, zegt Verschueren. Vlaanderen eist dat de opbrengst van de prijsverhoging integraal naar de lonen gaat. Wallonië heeft eerder de prijs van de cheques ook verhoogd, maar koppelde daar een andere voorwaarde aan: afschaffing van de extra administratieve kosten. Enkele dienstenchequebedrijven hebben daartegen beroep aangetekend bij de Raad van State. De uitspraak volgt binnenkort.
Vanautgaerden: “Deze sector is erg afhankelijk van publieke middelen, maar er is nu geen controle op wat er gebeurt met het geld.” Hij hekelt ook dat de werkgevers onvoldoende actie ondernemen om het langdurige ziekteverzuim aan te pakken, dat door het zware werk hoger ligt dan elders. “Voor de grote commerciële spelers is de leefbaarheid van het beroep geen prioriteit. Wij vragen een preventiedienst op sectorniveau.” De vakbonden stellen ook vast dat grote dienstenchequebedrijven veel geld investeren in overnames en sponsoring. Trixxo is sponsor van de gelijknamige evenementenhal in Hasselt. Glowi, het bedrijf boven Het Poetsbureau, sponsort een wielerploeg.
“Als de administratiekosten nu verhoogd worden, lijkt me dat niet correct”, zegt Benali. “Zeker als dat geld niet naar de huishoudhulpen, maar naar de aandeelhouders zou gaan. Daarom is het zeer goed dat minister Demir een analyse laat maken.”
In de dienstenchequesector werken ongeveer 150.000 huishoudhulpen. Ze zijn aan de slag bij ruim 1.400 erkende bedrijven. Ongeveer 1,2 miljoen huishoudens maken gebruik van het systeem.