Werkbaar werk één van de grote uitdagingen voor textielindustrie
Begin december kwamen zo’n 100 werknemers uit de sector textielnijverheid samen tijdens het vakcongres van ABVV Textiel. Verschillende sprekers gaven er waardevolle inzichten over de twee hoofdthema’s ‘werkbaar werk’ en ‘de toekomst van de textielindustrie’. Verder stonden de actieve deelname en inbreng van onze delegees centraal. We blikken terug op deze twee interessante en leerrijke dagen.
Werkbaar werk binnen de textiel
Werkstress, motivatie, leermogelijkheden en werk-privébalans hebben een invloed op de werkbaarheid van een job. Daarbij kunnen risico-indicatoren als werkdruk, taakvariatie en fysieke belasting ook een effect hebben hierop. Onze delegees zijn duidelijk wanneer het over werkbaar werk gaat:
Als je het mij vraagt, zijn veiligheid en respect de twee belangrijkste zaken als het om werkbaar werk gaat. Enerzijds moet er een systeem zijn dat ervoor zorgt dat jij en je collega’s nooit gevaar lopen bij het werken en anderzijds moet er samen worden gewerkt. Daarmee bedoel ik niet vóór onze werkgever werken, maar samen mét hem als één team. We merken wel kleine evoluties binnen ons bedrijf, maar we zitten nog steeds in het beginstadium. Op vlak van ergonomie is het nog niet optimaal. Bij rugklachten bijvoorbeeld, kregen we een video te zien met uitleg over stretchen. Er is zeer weinig respect en we zijn nog te vaak gewoon kleine hulpjes. Onze bazen krijgen wel opleidingen, zodat het anders wordt, maar het is ingewikkeld. Het is moeilijk om zaken te veranderen. – Patricia
Werkbaar werk houdt ook in dat oudere werknemers het werk aankunnen, dat het werk op een niveau is dat zij nog kunnen presteren. Minder werkdruk en minder belasting van de pezen en de rug horen daar ook bij volgens mij. Door al het heffen en tillen en door jarenlang dezelfde bewegingen te doen, ontstaan er ontstekingen. Er zijn gelukkig verbeteringen. Zo werden de rollen vroeger bijvoorbeeld manueel in de bakken gelegd, nu worden ze machinaal naar het magazijn gestuurd. Dat is een grote verbetering voor ons. En we blijven zaken aankaarten binnen het CPBW, zodat het aangepakt wordt. Onze collega’s zijn enorm dankbaar! Je kan binnen onze sector weliswaar niet alles vervangen. Zo worden de bobijnen van zo’n 9 kg bijvoorbeeld nog steeds manueel vervangen en dat is best zwaar. – Patrick
Werkbaar werk, dat is werk aangepast aan de persoon, werk dat ergonomisch ontworpen is zodat de werknemers zich goed voelen. Mijn werkpost werd zo’n 10 jaar geleden gemoderniseerd. De machines zijn ergonomisch aangepast. Het niveau is aangepast, waardoor jij je bijvoorbeeld minder moet bukken. – Stephanie
Ook voor mij staat werkbaar werk gelijk aan respect voor de werknemers. Daarbij is een betere balans tussen werk en privé een must en moet de ergonomie beter. Voor onze collega-bedienden denk ik bijvoorbeeld aan een goede bureaustoel en goede schermen. Voor de arbeiders moeten de lasten verminderd worden en zouden de machines in hoogte moeten worden aangepast. Verder worden er bij ons ook opleidingen voorzien over ‘hoe omgaan met mensen’ en veiligheidscursussen. Als we zien dat iets niet door de beugel kan, brengen we dat op het CPBW zodat het aangepakt wordt. – Fakhir
Lisa, medewerkster bij de studiedienst/cel welzijn van de Algemene Centrale, stelt dat musculoskeletale risico's en ergonomie een onderdeel zijn van jobkwaliteit en die een impact hebben op de werkbaarheid van het werk. “Repetitieve bewegingen en fysiek belastend werk verhogen het risico op musculoskeletale aandoeningen (MSA’s), die tot arbeidsongeschiktheid kunnen leiden (zie video FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg). Volgens een enquête heeft maar liefst 80% van de werknemers al eens last gehad van een musculoskeletale aandoening. Ergonomie verdient dus zeker onze aandacht en werken aan MSA-preventie is noodzakelijk. Als Algemene Centrale ontwikkelden we twee ondersteuningsinstrumenten (een MSA-barometer en een MSA-bodymap) om onze delegees te ondersteunen in het bespreken van deze thematiek in hun onderneming. Daarnaast zijn er vanuit de overheid een aantal hulpmiddelen ter beschikking om militanten te ondersteunen: www.beswic.be en www.preventievanmsa.be.”
De toekomst van de textielindustrie
De textielindustrie krijgt het de laatste tijd zwaar te verduren: automatisering, globalisering en delokalisatie zijn een realiteit. De internationale concurrentie, de stijgende productiekosten en het veranderende consumentengedrag zetten de sector ook in België onder druk. Bedrijven krijgen te maken met sluitingen, faillissementen en herstructureringen, waardoor veel werknemers hun job verliezen.
“Bovenstaande klopt, maar we moeten rekening houden met het feit dat niet alle bedrijven uit de sector het slecht doen. Er wordt al jaren gesnoeid in de arbeidsplaatsen in de textielindustrie. Het werk verandert, zo worden sommige arbeidsintensieve functies bijvoorbeeld volledig geautomatiseerd. En ondanks alle problemen blijven textielbedrijven investeren in nieuwe technieken en producten, waardoor er ook nieuwe tewerkstellingen ontstaan,” zegt Filip, adviseur studiedienst/economische cel van de Algemene Centrale.
Fakhir beaamt dat het in de textielindustrie niet eenvoudig is geweest door de oorlog in Oekraïne en de opeenvolgende crisissen. In zijn bedrijf wordt er nu vooral ingezet op innovatie op kwalitatief en ecologisch vlak. Patrick knikt en voegt toe dat er ook steeds meer concurrentie is en er daarom meer moet worden ingezet op kwaliteit! Ook in Stephanies bedrijf is er sprake van innovatie: er wordt een nieuw chemisch verdampingsstation geïnstalleerd, er is sprake van recyclage van ziekenhuiskledij en legerkledij krijgt een muggenwerende coating. En terwijl de drie bedrijven van onze delegees investeren en innoveren, ziet de toekomst van Patricia’s bedrijf er minder rooskleurig uit. Het bedrijf zit al in de derde golf van ontslagen en één vestiging is reeds gesloten. Er is geen sprake van innovatie, tenzij op IT-vlak … Wat wel veranderd is, is de snelheid waaraan geproduceerd moet worden. De productiesnelheden verhogen moet kunnen, maar er moet opgelet wordt dat de werknemers geen gevaar lopen! In elk geval, Patricia is overtuigd dat de toekomst van haar bedrijf op het spel staat.
Ondanks bedrijven als die van Patricia, heeft de textielindustrie in België zeker toekomstperspectief. De uitdagingen zijn inderdaad groot, maar we moeten investeren in innovatie en duurzaamheid en ons richten op hoogwaardige en gespecialiseerde producten. Enkel zo kan er in onze textielindustrie nieuw leven worden ingeblazen en kunnen we een concurrerende positie behouden op de wereldmarkt. “Als ABVV Textiel zullen we daarbij onze werknemers blijven beschermen, de sociale rechtvaardigheid blijven bevorderen en een duurzame toekomst voor de sector blijven stimuleren. Door nauwe samenwerking met overheden, bedrijven en werknemers kunnen we als vakbond bijdragen aan een eerlijke transformatie, die economische veerkracht en werkgelegenheid behoudt waarin de werknemers kunnen rekenen op werkzekerheid en fatsoenlijke arbeidsomstandigheden,” aldus Annelies Deman, federaal secretaris bevoegd voor de sector.
