Myrtle Witbooi, algemeen secretaris van de Zuid-Afrikaanse huishoudwerkersvakbond SADSAWU, was aanwezig bij de goedkeuring van C189 (conventie van de IAO die stelt dat huishoudwerkers dezelfde rechten hebben als andere arbeiders), dag op dag 10 jaar geleden. Hoe is de situatie nu in Zuid-Afrika?

Huishoudwerkers worden laagbetaald. Ze hebben te lijden onder een reeks tekortkomingen op het gebied van waardig werk. Dagelijks ontvangen we berichten over misbruik, zoals lage lonen en oneerlijke ontslagen. De uitvoering en de handhaving van wetten blijven gebrekkig. In de loop der jaren, kwam er wel enige verbetering in de wetgeving. Huishoudwerkers vielen bijvoorbeeld eerst niet onder de Compensation for Occupational Injuries and Diseases Act (COIDA), die hen zou beschermen tegen verwondingen op werk. Dankzij onze inspanningen, is COIDA nu ook van toepassing op huishoudwerkers.

Is er sinds de ratificatie dan een positieve evolutie in de werksituatie van huishoudwerkers in Zuid-Afrika?

Huishoudwerkers hebben winst geboekt. Ze hebben nu recht op arbeidswetgeving die reeds geldt voor andere werknemers. Ze hebben bijvoorbeeld een minimumloon en recht op waardig werk. Ze hebben ook het recht zich aan te sluiten bij vakbonden. Maar de strijd voor erkenning is niet gemakkelijk geweest.

Zuid-Afrika heeft het C189 in 2013 geratificeerd. Welke rol speelde jouw organisatie en andere vakbonden bij de lobby en pleitbezorging hierrond?

We hebben verschillende strategieën voor het lobbyen gevolgd. We hielden demonstraties voor het parlement, werknemers ondertekenden petities en uiteindelijk hielden we verschillende vergaderingen met de minister van Werkgelegenheid en het Portfolio Committee voor Werkgelegenheid. Steun van gelijkgestemde organisaties hielp ook. We werden gesteund door de confederatie van Zuid-Afrikaanse vakbonden (COSATU), de federatie van vakbonden van Zuid-Afrika (FEDUSA) en de nationale federatie van kleding-, textiel- en aanverwante vakbonden (NACTWU).

Wat moet er volgens jou nog worden gedaan om de situatie te verbeteren?

Er moet nog veel werk worden verzet om de rechten van huishoudwerkers onder aandacht te brengen. En we moeten ervoor zorgen dat ze zich zelf ook bewust zijn van hun rechten.

En wat betreft huishoudwerkers met speciale behoeften, zoals migrerende werknemers en werknemers met een beperking?

Ons werk strekt zich uit tot arbeidsmigranten. We onderwijzen hen over hun rechten. Veel arbeidsmigranten ondervinden immers problemen bij het opeisen van hun rechten. Ze zijn bang dat ze hierdoor werkloos worden. Het bestrijden van de misvattingen blijft een van de grootste uitdagingen. Als SADSAWU hebben we strategische relaties met andere vrouwenorganisaties, waaronder organisaties die werken met vrouwen die leven met een beperking.

foto © FOS