De betonindustrie is geen uitzondering op de algemene trend: de dubbele transitie op het vlak van ecologie en technologie zet het dagelijkse leven van werknemers op zijn kop. Nieuwe technologieën sluipen hun werk binnen en veranderen het beroep. Meer dan ooit speelt opleiding een essentiële rol om hen in staat te stellen de uitdagingen van morgen onder de juiste omstandigheden aan te gaan. Een prioriteit die werkgevers in de sector naast zich neer lijken te leggen. 

“In de betonindustrie stellen de werkgevers zich  in het sociaal overleg niet bepaald modern op”. Sébastien Dupanloup, federaal secretaris van de Algemene Centrale - ABVV verantwoordelijk voor de sector, nam geen blad voor de mond toen hij de werkzaamheden van het vakcongres van de betonindustrie inleidde in aanwezigheid van een vijftigtal afgevaardigden.  

Het overleg respecteren 

“Het dateert al van 50 jaar geleden dat de sectorale overeenkomst over werknemersvertegenwoordigingis aangepast. Dit is de enige sector waar dat zo is. Ondanks concrete voorstellen van de vakbonden met betrekking tot het aantal mandaten, opleidingsdagen, ... weigeren de werkgevers te zich aan te passen! En het is de grootste groep in de sector die alle onderhandelingen blokkeert. Afgevaardigden worden verhinderd om te werken en hun collega's te vertegenwoordigen. Dit is onaanvaardbaar."  

De grote bedrijfsgroepen in de sector, waaronder de grootste groep die in België actief is, proberen systematisch het sociaal overleg te blokkeren. De laatste onderhandelingen in de sector hebben deze moeilijkheden weer aangetoond. Eerst moest er worden gewacht op een akkoord in de bouwsector voordat de werkgevers eindelijk bereid waren om te onderhandelen, en toen de onderhandelingen eenmaal begonnen waren, werden alle eisen voor verbeteringen voor de werknemers in vraag gesteld.  

Erik is afgevaardigde bij Schelfhout in Limburg. Hij beaamt dit: “Onderhandelingen binnen ons bedrijf zijn op zich niet problematisch. Het wordt ingewikkeld als je op het hoogste niveau onderhandelt, met de CEO van de multinational CRH waar wij deel van uitmaken. Als deze man het bedrijf binnenkomt, is de sfeer meteen gespannen. Hij is er duidelijk om winst te maken en hij bezorgt ons een hoop problemen. Hij geeft niets om de werknemers, hij wil alleen maar winst zien. Gelukkig kunnen we rekenen op gemotiveerde werknemers die bereid zijn om voor hun belangen op te komen.” 

Werknemers opleiden in nieuwe technologieën 

De werkgevers zijn zich bewust van de uitdagingen die voor hen liggen, maar willen niet in overleg gaan. Als gevolg daarvan verwaarlozen ze ook de beroepsvaardigheden van hun werknemers. Dit zal ernstige gevolgen hebben voor de toekomst van de betonindustrie. Nieuwe technologieën veranderen de manier waarop in de sector gewerkt wordt, dus het is van het grootste belang om werknemers op deze ontwikkelingen voor te bereiden. Sinds de coronacrisis is de opleiding van werknemers echter afgenomen, terwijl er veel is geïnvesteerd in nieuwe machines. Het is daarom noodzakelijk om werknemers bij te scholen zodat ze er goed gebruik van kunnen maken. 

Nemo, een jonge afgevaardigde bij Ronveaux in Ciney, is niet tegen nieuwe technologieën, integendeel: “Als ze het werk gemakkelijker kunnen maken, zijn ze welkom. Bij Ronveaux Ciney werken we nog op de ouderwetse manier. Nieuwe machines kunnen onze dagelijkse taken minder zwaar maken en het werk aantrekkelijker. Maar we moeten als afgevaardigden waakzaam blijven om ervoor te zorgen dat dergelijke investeringen niet ten koste gaan van werknemers die al 20 jaar hard aan het werk zijn. We moeten huidige werknemers opleiden om de nieuwe machines te gebruiken, en ze niet vervangen door nieuwe werknemers." 

De uitdagingen van de dubbele transitie aangaan 

Het is een feit: de betonindustrie is een vervuilende sector. Als belangrijke speler in de bouw van onze infrastructuur moeten de productiemethoden duurzamer worden om te voldoen aan de Europese milieunormen. Er wordt met name aan de recuperatie van afgedankt beton gewerkt om een circulaire economie binnen de sector tot stand te brengen, en aan nieuwe soorten gerecycleerd beton met een lage koolstofimpact. 

In de toekomst zullen nieuwe processen en materialen  worden ingezet, waarvan de impact op de gezondheid van de werknemerstot waakzaamheid gebiedt. Het is aan de werkgevers om te laten zien dat zij om hun werknemers geven. 

De toekomst van de sector is verzekerd, maar zal niet mogelijk zijn zonder de werknemers, wiens ervaring een echte rijkdom vormt. Werkgevers moeten dit beseffen en eindelijk het sociaal overleg en de werknemers in de sector respecteren.