Een welverdiende vakantie kan wonderen doen. Wat zijn de mogelijkheden? Op hoeveel dagen heb je recht? Hoe doe vraag je dit correct aan? En wat als het noodlot toeslaat en je onverwachts ziek wordt?
We praten met de experts van de Algemene Centrale – ABVV om antwoorden te vinden op jouw meest prangende vragen.
Ik word ziek tijdens mijn verlof. Kan ik mijn verlofdagen nog recupereren?
Het hangt af van de vraag of het over je jaarlijkse vakantie gaat, ook wel het legaal verlof, want dan zal je dit doorgaans kunnen recupereren; of over andere vormen van verlof (extralegaal verlof, tijdskrediet of ADV-dagen) die in dat geval echter wel verloren zullen gaan.
Om je verlofdagen door dagen arbeidsongeschiktheid te laten vervangen, moet steeds tijdig je werkgever inlichten over je arbeidsongeschiktheid (bijvoorbeeld je ziekte). Wanneer de ziekte plots tijdens de vakantie voorvalt, doe dan zeker het volgende:
- STEEDS binnen de twee dagen, vanaf de dag van arbeidsongeschiktheid, een medisch attest overmaken aan je werkgever (tenzij anders bepaald via arbeidsreglement of cao). Let hier ook goed op: de vrijstelling voor het verstrekken van een medisch attest van 3x1 dag arbeidsongeschiktheid per kalenderjaar geldt in dit geval dus niet.
- Expliciet melden of je de uitgestelde vakantiedagen door arbeidsongeschiktheid aansluitend wenst te nemen op de vakantie waarin de arbeidsongeschiktheid plaatsvindt.
Echter, de werkgever kan dit weigeren – het inplannen van vakantiedagen gebeurt immers steeds in wederzijds akkoord met de werkgever. - Je verblijfplaats van dat moment melden, indien dit niet thuis is.
Ben je dus op reis in het buitenland, dan moet je dat melden door je verblijfplaats van dat moment mee te delen.
De dagen arbeidsongeschiktheid krijgen na correcte aangifte steeds voorang op de vakantiedagen, zelfs in die gevallen waar er sprake is van collectieve sluiting of wanneer het begin van de arbeidsongeschiktheid zich al dan niet vóór de vakantie zou hebben voorgedaan. Je verliest dus voortaan geen vakantiedagen tijdens de periode waarin je arbeidsongeschikt wordt.
In bepaalde gevallen kan je de niet opgenomen vakantiedagen naar het volgende jaar laten overdragen, of zelfs het jaar daarop - dus maximaal 24 maanden.
Ik wil graag verlof nemen tijdens de kerstvakantie, maar mijn werkgever heeft nog geen toestemming gegeven. Hoe snel moet hij mijn verlof toestaan of weigeren?
Opmerking: We gaan ervan uit dat dit geen bedrijf is waar “collectieve vakanties” of collectieve sluitingen worden georganiseerd.
Het principe: De werknemer heeft recht op jaarlijkse vakantie. Werknemer en werkgever moeten onderling een overeenkomst bereiken over de data/perioden van de opname van het jaarlijkse verlof. De werkgever kan ze niet opleggen en de werknemer kan er niet alleen over beslissen. Het is wel zo dat de werkgever eventueel vakantie kan weigeren door de nood ervan voor het bedrijf aan te tonen. Het is je dus niet steeds gegeven dat je twee weken onderbroken verlof kunt nemen tijdens de kerstvakantie.
De bedrijfsspecifieke termijnen en de procedure voor het aanvragen en goedkeuren van vakantiedagen zijn normaal gesproken vastgelegd en beschreven in het arbeidsreglement.
Wat de opname van je jaarlijkse vakantie in de zomerperiode betreft:
- Tussen 1 mei en 31 oktober hebben werknemers recht op een ononderbroken vakantie van twee weken.
- Voor wie jonger is dan 18 is dit recht uitgebreid tot drie weken.
- Aan gezinshoofden wordt de vakantie bij voorkeur toegekend tijdens de schoolvakantie (1 juli - 31 augustus voor het Nederlandstalig onderwijs).
Je werkgever dient daar in de mate van het mogelijke daar dus rekening mee te houden. Je vakantie kan opgesplitst worden, maar je wordt geacht minstens één ononderbroken week te nemen.
Deze principes kunnen echter op het bedrijfs- of sectorniveau nader bepaald zijn (bijvoorbeeld vanwege een collectieve sluiting of de nood aan permanentie).
Kan ik mijn vakantie in halve dagen of in uren opnemen?
Jaarlijkse (wettelijke) vakantieperiodes moeten normaal gesproken worden opgenomen in dagen (en niet in uren of halve dagen). Er bestaan mogelijkheden, maar bekijk daarvoor steeds je arbeidsreglement.
Je vakantie kan opgesplitst worden, maar je wordt geacht minstens één ononderbroken week te nemen, en je werkgever wordt geacht je dit ook te gunnen. Het is ook mogelijk dat bepaalde extralegale vakantiedagen in stukken opgenomen kunnen worden, maar ook daarvoor die je steeds je arbeidsreglement na te kijken.
Ik werk deeltijds, of ik ben van plan om deeltijds te gaan werken. Op hoeveel verlofdagen heb ik dan recht?
Het principe: Het deel waar een deeltijdse werknemer recht op heeft, wordt steeds proportioneel ten opzichte van dat van een voltijdse werknemer toegekend.
Voltijdse bedienden hebben recht op twee dagen vakantie per gepresteerde maand of gelijkgestelde maand het jaar voordien. Bijvoorbeeld: als je zes maanden voltijds gewerkt hebt in het jaar voorafgaand aan je vakantie, dan heb je recht op 12 dagen vakantie. Voor een bediende in een vijfdagenstelsel bedraagt het maximaal aantal vakantiedagen dus 20, en in een zesdagenstelsel maximaal op 24.
Sommige niet-gewerkte dagen tellen toch mee en worden gelijkgestelde dagen genoemd. Bijvoorbeeld: arbeidsongeschiktheid wegens (arbeids)ongeval en/of (beroeps)ziekte, rustdagen, zwangerschapsverlof, staking, syndicale opdrachten, economische werkloosheid, klein verlet, enz.
Bepaalde sectoren en bedrijven kennen bovendien meer dagen toe dan de wet voorziet. Dan spreken we van extralegale vakantiedagen.
Let op: Voor de maand waarin je in of uit dienst gaat, heb je in principe geen recht op twee dagen vakantie. Alleszins kan een werkgever wel vakantie toestaan dat proportioneel is aan de gepresteerde arbeidstijd die maand.