Een kraaknette hotelkamer, rimpelloze verse lakens, een glanzende badkamer, wat genieten we daar graag van.  Maar denken we ook aan diegenen die voor al dat comfort instaan? Wij ontmoetten drie schoonmaaksters en één schoonmaker die in hotels aan de slag zijn. Zij komen van een beetje overal in de wereld en maken er een punt van dat hotelgangers hun kamer in perfecte staat vinden.

Naast fraude (zie ander artikel) is er in de schoonmaak nog een heel groot pijnpunt: de gezondheid. Voor schoonmaaksters in hotels betekent dat vooral: last van aandoeningen aan spieren en gewrichten. 

Daar komt nog bij dat zij in de allerlaagste looncategorie zitten. Dat is geheel onterecht als je rekening houdt met de hoge eisen en de grote werklast. Maar volgens de werkgevers kan daar niets aan gedaan worden door de grote concurrentiedruk. Met als gevolg dat vooral in Brussel heel wat schoonmaaksters onder de armoedegrens leven. We zeggen 'schoonmaaksters' omdat het inderdaad voornamelijk gaat over alleenstaande moeders voor wie dit werk met zijn ongewone uurregelingen de enige uitweg is.

Betaald per kamer 

Er is nog een bijzonderheid aan deze jobs. De werkgevers geven er de voorkeur aan niet per uur maar per stuk, beter gezegd, per kamer te betalen. Vakbondssecretaris Dominique Fervaille zegt dat er in de eerste plaats moet gezorgd worden voor betalingen per uur. Want het verschil is bijzonder groot. Een kamer in normale staat achtergelaten ruim je op in pakweg 15 minuten, maar als de hotelgast er een zootje van heeft gemaakt lukt dat natuurlijk niet. Het is niet de schoonmaakster die daar moet voor opdraaien. Weer eens wordt duidelijk dat de werkdruk het grootste pijnpunt is. Wanneer vandaag de dag een onderhoudscontract wordt overeengekomen, wordt de poetsbeurt in een kamer op de seconde na bepaald.

Luisa spreekt daar schande over. Zij is afkomstig uit Cuba en vestigde zich in België toen ze 32 was. “De tijd wordt afgemeten alsof het over robots ging, niet over mensen. We worden voortdurend op de hielen gezeten. Alleen de productiviteit telt. Ik krijg als supervisor exact 3 minuten om een kamer te controleren en tekortkomingen op te lossen. Dat is zo goed als onmogelijk.”

Een moeilijk begin

Sylvie is 38 en moeder van vijf kinderen. Zij vertelt met veel humor over haar eerste stappen in de schoonmaak. “Ik kwam in 2003 uit Ivoorkust naar hier. Zolang ik een OCMW-uitkering kreeg voelde ik mij echt een schooier. Ik wilde koste wat kost werk, maar gemakkelijk was dat niet. Tot een kennis mij zei dat ze een oplossing kende, maar dat het wel over zwaar werk ging. Ik twijfelde geen moment. De grote verrassing was wel dat ik per stuk, niet per uur zou betaald worden. Voor mijn eerste jobs moest ik 12 kamers doen met een contract van 2 uur per dag. Ik begon er om 8 uur aan, en om 18 uur was ik nog altijd niet rond. Gelukkig is het daarna ten goede veranderd.”

Ook voor Omar, de enige man in het gezelschap, was het vooral in het begin heel moeilijk. "Je hebt die job pas na zes maanden echt onder de knie. Vergeet ook niet dat wij in luxehotels werken waar heel hoge eisen gesteld worden. En besef je wel hoe dik en zwaar de matrassen er zijn. Tendinitis en rugklachten zijn dagelijkse kost bij ons. Het opgelegde werktempo houdt er geen rekening mee dat wij tenslotte mensen zijn en dat we al eens een betere dag en al eens een slechtere dag hebben. Daar is geen aandacht voor. "

Opleidingen

Daar wil ook Lissette wat over kwijt. Zij is 25, ze komt uit Equador en zij staat in voor opleidingen. Haar functie kwam er op aandringen van de vakbond. Werkgevers zijn wel blij met opleidingen omdat goede werkmethodes de rendabiliteit verhogen, maar de werknemers hebben er voor hun gezondheid ook belang bij. Lissette vertelt: “soms zien we mensen poetsen zoals ze dat thuis gewoon zijn, ze doen zelfs dingen waar ze niet voor betaald zijn. Sommigen brengen zelfs hun eigen onderhoudsproducten mee. Dat kan natuurlijk niet. Maar dat wordt vaak maar moeilijk aanvaard. Er wordt niet altijd meteen geloofd dat het werk met betere methodes sneller kan gaan en ook minder vermoeiend kan zijn. Ook wanneer onderhoudscontracten naar een andere firma overgaan leg ik aan de nieuwe ploegen uit hoe men het best tewerk gaat, en ook hoe men schoonmaakproducten correct gebruikt. Maar ik maak hen ook wegwijs in hun loonbriefje. Erg nuttig dus.”

Sylvie, Luisa, Omar, Dominique en Lissette. Hotelkamers kraaknet maken op geen tijd, het is een dagelijks huzarenstukje.