De Burn-out: vaak te laat opgemerkt, in twijfel getrokken door rechts

Het aantal werknemers dat lijdt aan een burn-out stijgt dramatisch. Al is er geen officieel erkende diagnose voor, en grijpen rechtse politici dit aan om langdurig zieke werknemers aan te pakken, toch zijn emotionele uitputting en een verband met het werk alvast niet te onderschatten in elke definitie van burn-out.

Let op voor misverstanden! Een burn-out is geen teken van zwakte of los je niet op door eens een dag verlof te nemen. Stress op het werk, negatieve arbeidsrelaties, enzovoort kunnen op iedereen een langdurige, belastende impact hebben.

Je kunt enkele symptomen van burn-out herkennen en zo jezelf of je collega's helpen. Via het CPBW kunnen werknemers het probleem in kaart brengen en een vorm van preventie uitwerken voor het hele bedrijf. Als vakbond zet het ABVV ook in op een kentering in het arbeidsmarktbeleid: een voorbeeld zijn de syndicale delegaties die een bezoek hebben gebracht aan het Ministerie van Arbeid met de vraag om serieuze stappen te nemen bij het creëren van Werkbaar Werk.

We geven je alvast enkele symptomen mee, een lijst gebaseerd op de site die de federale overheid voorziet. Niet al deze symptomen hoeven (tegelijk) waargenomen te worden om te spreken van een burn-out! Sommigen hebben eerder lichamelijke klachten, anderen veeleer emotionele bijvoorbeeld.

1. Fysieke symptomen
De fysieke symptomen zijn vooral aanhoudende vermoeidheid en slaapstoornissen (slapeloosheid, geen herstellende slaap…). Er zijn ook spierspanningen mogelijk die gepaard gaan met pijn in de rug of de nek. We zien ook eetlustproblemen, spijsverteringsstoornissen (misselijkheid, maag- en darmstoornissen enz.), een plotselinge gewichtstoename of -verlies, hoofdpijn en duizeligheid. Volgens sommige bronnen verzwakt burn-out het immuunsysteem, zodat je vaker infecties krijgt. 

2. Emotionele of affectieve symptomen
Burn-out resulteert in angst, nerveuze spanningen, een depressieve stemming en lusteloosheid. Je wordt prikkelbaar of, omgekeerd, je ervaart een gebrek aan emotie.

3. Cognitieve symptomen
Wie een burn-out heeft, kan moeilijker informatie verwerken. Je hebt moeite om je te concentreren, om meerdere taken tegelijk uit te voeren, om te nuanceren, en om beslissingen te nemen. Je hebt last van geheugenstoornissen, vergeetachtigheid en maakt (kleine) fouten.

4. Gedragsmatige symptomen
Geleidelijk aan verlies je met een burn-out je motivatie en maak je je los van je werk. Je neemt een onverschillige of cynische houding aan tegenover je werk en je collega's. Je verliest je empathie, keert in jezelf en zondert je geleidelijk aan af. Je wordt intoleranter, en je gedrag wordt misschien agressief of zelfs vijandig. Met een burn-out heb je het gevoel niets meer onder controle te hebben. Je stelt je professionele vaardigheden in vraag en onderwaardeert jezelf. Je zoekt misschien je toevlucht in zelfmedicatie (bv. cafeïne, amfetaminen, ...) om je prestaties op het werk te verhogen, of je neemt een ander verslavend gedrag aan om de stress te verminderen (bv. alcohol).

Herken jij regelmatig deze symptomen in jezelf of in een collega? Wees dan op je hoede voor een mogelijke burn-out. Veel burn-outs worden pas opgemerkt als het te laat is! Wees dus op je hoede en voorzie de middelen om de problemen correct aan te pakken.

Meer weten?

De campagne van de federale overheid over stress en burn-outs

Een dossier van de Algemene Centrale omtrent psychosociale risico's