Ter gelegenheid van de ‘International Justice Day for cleaners and private security workers’ op 15 juni hekelen de Belgische en Europese vakbonden van de werknemers in de schoonmaak en de bewaking de onhoudbare arbeidsomstandigheden. De Algemene Centrale - ABVV, ACV Voeding en Diensten en UNI Europa roepen de Europese Commissie op om nieuwe regels toe te passen voor de openbare aanbestedingen. Ze plannen alvast een actiedag in oktober.

De race naar de bodem. Schoonmakers en bewakingsagenten worden er al jaren in meegesleurd. De contracten voor hun diensten worden immers regelmatig vernieuwd en bij die nieuwe aanbestedingen gaan de kosten steeds maar naar beneden. ‘Maar schoonmakers en bewakingsagenten zijn mensen, geen machines’, zegt Gaëtan Stas, algemeen secretaris van ACV Voeding en Diensten. ‘Het gevolg van die tendens is dat de werkdruk toeneemt. We zien ook meer onderaanneming en sociale dumping.’

Ook openbare aanbestedingen moeten steeds goedkoper. Nieuwe Europese besparingsregels zetten België voor besparingen van 30 miljard euro. Een ramp voor werknemers uit de dienstensectoren. ‘Het gaat hier totaal niet over softe besparingen’, verduidelijkt Koenraad Maertens, federaal secretaris van de Algemene Centrale - ABVV. ‘Werknemers verliezen hun job of moeten overschakelen naar nog kleinere deeltijdse contracten. De werkdruk wordt onhoudbaar. Mensen moeten zich kapot werken, maar tegelijkertijd wordt er wel van hen verwacht dat ze langer aan de slag blijven.’

Nochtans kan de overheid perfect het goede voorbeeld geven. Met aanbestedingen op basis van kwaliteit, en niet louter op basis van de goedkoopste prijs, kan de race naar de bodem gestopt worden. ABVV en ACV, samen met de Europese vakbondskoepel UNI Europa, komen op voor nieuwe regels voor openbare aanbestedingen. Gaëtan Stas: ‘In heel Europa willen we openbare aanbestedingen die kwalitatieve jobs garanderen, met eerlijke lonen en goede voorwaarden.’

Onder impuls van UNI Europa sloegen vier fracties binnen het Europees parlement (de EVP, S&D, Groenen en The Left) de handen in elkaar om te werken aan betere regels. Eerlijke aanbestedingen houden onder meer in: de aanwezigheid van verplichte sociale criteria, het respecteren van cao’s en een beperking van onderaanneming. Een grote uitdaging voor de nieuwe Europese Commissie.

Koenraad Maertens: ‘De schoonmakers en bewakingsagenten eisen verandering, want zo kan het echt niet verder.’ De vakbonden zullen op 1 oktober 2024 actievoeren met als motto: “Stop de race naar de bodem. Geen besparing op de rug van schoonmakers en bewakingsagenten”. Ze zullen hun eisen overmaken aan de nieuwe Europese parlementsleden en de toekomstige commissarissen. Gaëtan Stas en Koenraad Maertens besluiten in koor: ‘De actie is broodnodig. We doen een oproep aan iedereen: kom op 1 oktober om 12u naar het Luxemburgplein in Brussel!’