Het vakcongres van ABVV Scheikunde op 10 en 11 oktober 2024 bracht 350 vakbondsmilitanten samen uit de farmaceutische industrie, basischemie, kunststofnijverheid en rubber vanuit heel België. Centraal in de debatten stonden de eendracht van de werknemers, kwaliteitsvolle jobs en de toekomst van de sector. Ook de politiek kreeg een aantal duidelijke boodschappen mee. Loopbanen verlengen en nachtwerk uitbreiden? Geen goed idee, Bart! Lonen verlagen en aan de index morrelen? Evenmin verstandig! “Om de toekomst van onze activiteiten op lange termijn veilig te stellen en ze klaar te stomen voor de transitie, moeten we de werknemers centraal stellen. Zij zijn de oplossing, niet de speelbal van aanpassingen,” benadrukt Andrea Della Vecchia, federaal secretaris van ABVV Scheikunde.

De eenheid van de werknemers

ABVV Scheikunde verenigt arbeiders, bedienden en niet-gebaremiseerden uit de sector. Met onze aanpak versterken we elke categorie en brengen we onze slogan “Samen sterk” tot leven. Verschillende afgevaardigden hebben hiervan getuigd.

“Eenheid is onze kracht. Het is door samen te staan dat we onze grootste overwinningen hebben behaald. We moeten niet kiezen tussen het verdedigen van arbeiders, bedienden of kaderleden. De kracht van het ABVV ligt in eenheid en solidariteit.” – Syndicale ploeg Cenexi

“Als syndicalisten moeten we solidariteit promoten en in de praktijk brengen. We moeten onze ideeën uitwisselen. Als actie nodig is, om bepaalde zaken aan te kaarten, dan doen we dat met één stem. We bewijzen elke dag dat we sterker staan als we samenwerken. We zullen de solidariteit blijven versterken door samenwerking tussen de afdelingen.” – Niels en Pascal - Air Liquide Medical Belgium.

De militanten benadrukten ook de belangrijkheid van het interprofessionele niveau en hun bezorgdheid voor de werknemers in kleine en middelgrote ondernemingen: “Om sterk te staan in de sector en in de bedrijven hebben we ambitieuze interprofessionele akkoorden nodig. Deze hebben voorrang op sectorale en bedrijfsonderhandelingen”, aldus Andrea.

Kwaliteitsvolle jobs en degelijke eindeloopbanen

ABVV Scheikunde streeft naar zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden voor elke werknemer. Daarom werken we aan maatregelen zoals arbeidsduurvermindering, een betere balans tussen werk en privéleven, minder stress op het werk, ... Daarbij wordt extra aandacht besteed aan werknemers in nacht- en ploegenarbeid. In dit opzicht ondersteunt het Demografiefonds al veel bedrijven in de sector die de arbeidsomstandigheden van hun personeel verbeteren. Maar er is nog een lange weg te gaan en de vooruitzichten zijn niet rooskleurig. “Formateur De Wever wil de loopbanen verlengen en nachtarbeid uitbreiden. Dit is respectloos en gaat in tegen de verwachtingen van de werknemers. Blijkbaar heeft hij geen flauw benul van het dagelijkse leven van werknemers uit de industriële sectoren,” reageert Andrea. Een van de aangekondigde maatregelen van de formateur is het verlagen van de nachtpremies. “Dat zou betekenen dat nachtarbeiders bijna € 1.000 per jaar minder zouden krijgen. Dit is ronduit schandalig, gezien de impact van hun uurroosters op hun gezondheid en hun levenskwaliteit”.

Vrouwen zijn de toekomst van de sector

Tijdens het congres namen veel vrouwelijke delegees spontaan het woord om de strijd aan te gaan met de loonkloof (22,5% in de basisscheikunde), het glazen plafond en de moeilijkheden bij het combineren van werk en privéleven. Hun dagelijkse realiteit strookt niet met hun verwachtingen en is onwaardig voor onze sector. In dit opzicht stelden ze de vraag: “Hoe kunnen we toestaan dat werkneemsters inkomen verliezen door zwangerschap en bevalling?” Hun boodschap is glashelder: dit is een actuele vakbondsstrijd die zowel vrouwen als mannen binnen onze vakbeweging verenigt. We moeten meer doen en het beter aanpakken in het belang van de werkneemsters!

Niet-gebaremiseerde bedienden, uitgesloten van het overleg

De scheikundesector wordt gekenmerkt door een groot aantal niet-gebaremiseerde bedienden: meer dan één werknemer op vijf bevindt zich onder dit pseudo-statuut. Concreet betekent het dat deze werknemers buiten het toepassingsgebied vallen van de onderhandelde akkoorden tussen vakbonden en werkgevers. In de praktijk betekent dit dat de collectieve arbeidsovereenkomsten m.b.t. de loonsverhogingen, indexering, verlofdagen en de eindejaarspremie niet voor hen gelden. Als een niet-gebaremiseerde bediende deze voordelen niet heeft verkregen via individuele onderhandelingen of de interne bepalingen van het bedrijf, dan heeft die er geen recht op. “Dit is een tactiek om de arbeidsvoorwaarden te individualiseren, en het heeft gevolgen voor het welzijn van de betrokken werknemers: meer stress, gebrek aan erkenning, onderlinge concurrentie en langere werktijden". Uit de tussenkomsten blijkt ook dat dit een bewuste strategie is van werkgevers om werknemersvertegenwoordigers buiten te sluiten. In het licht van deze vaststellingen en getuigenissen zal ABVV Scheikunde zich blijven inzetten om deze uitgesloten werknemers te verdedigen en te vertegenwoordigen. Dit impliceert solidariteit tussen alle werknemers (ongeacht hun statuut).

En verder ...

De klimaattransitie, evolutie van lonen, syndicale vrijheden en solidariteit over de landsgrenzen heen kwamen eveneens aan bod.

Na een participatief en mobiliserend congres hebben de militanten van ABVV Scheikunde hun prioriteiten en krachtlijnen voor hun syndicale opdrachten in de bedrijven van de sector uitgezet.