De arbeidsmarkt is de afgelopen jaren sterk veranderd. Werknemers worden geconfronteerd met steeds langere loopbanen, strengere pensioenvoorwaarden, beperkingen op tijdskrediet en het geleidelijke verdwijnen van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT). Voor velen lijkt de uitgang aan het einde van hun carrière steeds verder weg te liggen. Vooral wie werkt in nacht- of ploegenarbeid merkt dat de fysieke en mentale belasting toeneemt. De vraag die dan opkomt is: “Waar is de exit?”

Met deze slogan wil ABVV Scheikunde de stem laten horen van werknemers die het zwaar hebben. Hun verhalen en werkomstandigheden verdienen niet alleen aandacht, maar ook concrete actie.

Wat is het Demografiefonds?
Het Demografiefonds ondersteunt bedrijven die de arbeidsomstandigheden van hun personeel verbeteren. Er gaat bijzondere aandacht naar oudere werknemers, mensen met fysiek belastende beroepen en zij die nacht- of ploegenarbeid verrichten. Toch kan elke collega baat hebben bij een maatregel die door het Fonds gesteund wordt. Hoe het Demografiefonds inzetten?
De directie en de vertegenwoordigers van de werknemers moeten samen een demografieplan opstellen met daarin de gekozen maatregelen om het dagelijkse werkleven van de werknemers te verbeteren. Er zijn tal van mogelijke oplossingen, maar het is belangrijk dat ze aansluiten bij de noden van de werknemers. Als het plan voldoet aan de criteria van het Fonds, kan het bedrijf financiële steun krijgen tot 0,30% van de loonmassa.

Waarom zijn eindeloopbaanmaatregelen zo belangrijk?
Maatregelen gericht op het einde van de loopbaan zijn geen luxe, maar een noodzakelijke aanpak gezien de politieke beslissingen om carrières blindelings te verlengen. Het is belangrijk om maatregelen te ontwikkelen die de verlenging van de loopbaan en de impact ervan op de gezondheid en motivatie van werknemers zo veel mogelijk compenseren.

Wanneer oudere werknemers minder druk ervaren, kunnen ze hun taken beter uitvoeren. Hun vakkennis en ervaring blijven zo beschikbaar binnen het bedrijf, wat ook ten goede komt aan jongere collega’s. Werknemers die zich gesteund voelen aan het einde van hun loopbaan zijn doorgaans gemotiveerder en halen meer voldoening uit hun werk. Deze maatregelen helpen bovendien om het absenteïsme te verminderen en het risico op burn-out te verlagen.

Wat kunt u realiseren met het Demografiefonds?
Het Demografiefonds stelt directies en werknemers in staat om concrete maatregelen te nemen om de arbeidsomstandigheden te verbeteren, vooral in de laatste jaren van de loopbaan. Dankzij de steun van het Fonds kunnen op maat gemaakte initiatieven worden gelanceerd die inspelen op de noden van oudere werknemers, mensen met een zwaar beroep en bijvoorbeeld zij die in nacht- of ploegenarbeid werken.

• Bedrijven kunnen bijvoorbeeld de arbeidstijd van oudere werknemers verkorten zonder loonverlies. Denk aan een vier vijfde-regeling of werkroosters die aangepast zijn aan hun fysieke draagkracht.
• Werknemers kunnen ook overstappen naar lichtere taken of aangepaste werkposten. Dat betekent dat ze functies of werkroosters kunnen uitoefenen die minder belastend zijn, terwijl ze hun loon en anciënniteit behouden. Hun inzet wordt zo gewaardeerd zonder financiële achteruitgang.
• Een ander waardevol initiatief is mentorschap en kennisoverdracht. Ervaren werknemers kunnen hun expertise delen met jongere collega’s door hen te begeleiden en op te leiden. Dit versterkt de samenwerking op de werkvloer en zorgt voor een duurzame overdracht van kennis.
• Voor wie in nacht- of ploegenarbeid werkt, kunnen extra rustmomenten of bijkomende verlofdagen voorzien worden. Denk aan seniorenverlof of andere vormen van recuperatie die bijdragen aan het behoud van gezondheid en welzijn.

Tot slot biedt het Demografiefonds ook de mogelijkheid tot individuele loopbaanbegeleiding. Werknemers kunnen een persoonlijk traject volgen om hun laatste beroepsjaren zinvol en duurzaam in te vullen. Dit kan gaan van coaching tot het verkennen van nieuwe taken of rollen binnen het bedrijf.

Hoe begin je eraan?

Via het sectoraal dossier van het Demografiefonds van ABVV Scheikunde ontdek je alles wat je moet weten om aan de slag te gaan. Onze brochure “Op weg naar kwalitatieve jobs” begeleidt je stap voor stap bij het opstellen van een sterk en doordacht demografieplan.

Vragen of interesse?

Wil je meer weten over het Demografiefonds, over dit thema of over hoe je ermee aan de slag kan in jouw onderneming?
👉 Neem gerust contact met ons op. We helpen je graag verder.