9 jaar vakbondssamenwerking tussen de AC en de USO in Colombia

7 uur ’s avonds, 38°, in één van de parken van Barrancabermeja staat een fototentoonstelling. Mama ’s met kinderen, jonge en minder jonge koppeltjes, verpleegsters die net hun shift in het hospitaal aan de overkant van de straat beëindigden, oudjes … en ook nog militanten van de USO, schuifelen voorbij de foto’s.

De foto ’s getuigen over het 90 – jarig bestaan van de USO, Union Sindical Obrera, of de ‘petroleumvakbond’. Ze tonen manifestaties, betogingen, confrontaties met de politie, speechende leiders, de begrafenis van een voordien speechende leider, … De tentoonstelling zal gedurende twee weken telkens ergens anders, op een publieke plaats te zien zijn. En ze wordt bezocht, bekeken. Mensen zoeken naar een glimp van reeds overleden verwanten. “Mijn vader heeft meegestaakt toen!”. De USO verloor op gewelddadige manier reeds 115 vakbondleiders – en afgevaardigden.

De Algemene Centrale en de USO hebben reeds 9 jaar een samenwerkingsproject, gecoördineerd door de Corporación Aury Sará Marrugo (CASM) . Sedertdien viel er bij de USO slechts één dode vakbondsafgevaardigde te betreuren. Op 11 december 2012, stierf Milton Enrique Rivas Parra door moord. Dat het project levens redt is misschien kort door de bocht, maar de statistieken zijn wat ze zijn. En er is meer. In januari van dit jaar gebeurde een monitoring, een tussentijdse evaluatie, van het project, met een terreinbezoek in subdirectiva Barrancabermeja, in het hart van de petroleumindustrie.

De CASM heeft haar plek verovert binnen de gehele werking van de USO. Heel veel van haar huidige leiders zijn daar gevormd en getraind. De USO en de CASM kunnen dankzij het project enorm veel in de training van hun delegees investeren. Voor deze projectperiode (2012-2014) ligt het accent op de werknemers in onderaannemingsbedrijven. Aanleiding voor deze keuze was een gigantisch sociaal conflict in een regio waar de USO nauwelijks vertegenwoordigd was wegens geen activiteiten van Ecopetrol. Het waren de werknemers van de onderaannemers zelf die de USO om hulp vroegen om hen te organiseren. Dat deed de USO en dat doet ze nog steeds, moeizaam, met véél intimidatie van onder andere Pacific Rubiales, een Canadees petroleumbedrijf dat zelf eigenlijk nauwelijks werknemers heeft, en uitsluitend met onderaanneming werkt. Maar ook van politie en leger. Zijn krijgen ze ook vorming en opleiding. En niet zonder resultaat: steeds meer ‘contratistas’ , kennen hun rechten en dwingen ze af, worden lid van de USO en hebben ondertussen ook hun vertegenwoordigers in de verschillende beleidsorganen. Internationale samenwerkingsprojecten werken!

De USO investeerde zelf ook in het trainen van trainers. Deze zijn basismilitanten en vakbondsafgevaardigden, geselecteerd op basis van hun vormingscapaciteiten. Zo bereiken ze nu meer militanten bereiken voor minder centen. Het is heel goed te vergelijken met de animatoren die we kennen in onze eigen vorming. Tijdens een introductieopleiding, zeg maar, werknemers warm maken voor een syndicaal engagement, kon ik ze twee dagen in actie zien. Was het niet voor het Spaans, ik zou me in een AC – vorming in de Floréal gewaand hebben. De reputatie van de CASM is ondertussen zo sterk dat ook andere vakbonden gebruik maken van hun vormingsexpertise. En de USO probeert haar expertise ook te gebruiken om vakbonden uit gerelateerde sectoren, zoals de mijnbouw, te ondersteunen. Internationale vakbondssamenwerking werkt!