Solidariteit stopt niet aan de landsgrenzen. Voor onze vakbondscentrale is samenwerking met vakbonden overal in de wereld van levensgroot belang. We ondersteunen ook Braziliaanse werknemers die het slachtoffer zijn van buitensporig geldgewin.

Al sinds 2010 werken we samen met Socialistische Solidariteit in een opleidingsproject voor Braziliaanse vakbondsmensen uit de papiernijverheid. Onlangs waren een aantal onder hen bij ons op bezoek. Met een 40-tal Belgische collega’s pleegden ze overleg over gezondheid en veiligheid op het werk.

25 jaar en invalide

In Brazilië zijn de arbeidsomstandigheden ondermaats. Silvânio en Sapão zijn twee syndicalisten die er ons meer over vertelden. “Bij ons werken 600 mensen, maar ook nog eens 2000 mensen in onderaanneming. Op die manier ontwijkt onze directie een groot deel van haar verantwoordelijkheden”, zo vertelt Sapão. En Silvâno vervolgt meteen: “wij tellen jongeren van 25 jaar die al invalide zijn door een beroepsziekte, door aandoeningen aan spieren en gewrichten. Maar ondernemingen kijken gewoon de andere kant op.”

Gulzig kapitaal

Alleen met sterke syndicale bewegingen kunnen dergelijke toestanden verholpen worden. Daar draagt onze vakbond zijn steentje toe bij. De Braziliaanse vrienden weten hoe belangrijk dat is: “Als we ons willen verweren tegen de gulzigheid van het kapitaal, als we de gezondheid en de waardigheid van de werknemers willen behoeden voor de gulzigheid van het kapitaal moeten we nauw samenwerken, over alle grenzen heen” stelt Sapão.

Landen in het Zuiden veroveren de markt van de houtpap, maar werknemers betalen zware rekening

De markt van de houtpap kent een groei die volledig naar zuiderse landen gaat, Brazilië op kop. Dat komt omdat de productiekosten daar onklopbaar zijn. De arbeidsvoorwaarden zijn ondermaats en dus extreem goedkoop, zoals Sapão en Silânio vertellen. Maar er is ook het klimaat van het tropische land waar de eucalyptus uitstekend in gedijt. In Brazilië doet een eucalyptus er 6 jaar over om tot volle groei te komen. In Finland moeten papierproducenten 30 tot 45 jaar wachten voor zij een aanplanting eucalyptussen kunnen ontginnen. En dat hout is goed voor de helft van productieprijs van papier. Als dat in Brazilië zoveel goedkoper kan gekweekt worden hebben de werknemers er nog een reden bij om betere lonen en arbeidsvoorwaarden te eisen.

Ecologische ramp in Brazilië – een modderstroom met mijnafval vernielt alles op zijn weg

Op 5 november gebeurde bij het mijnbedrijf Samarco, dat deel uitmaakt van het Braziliaanse bedrijf Vale en BHP Billiton, één van de ergste mijnrampen uit de Braziliaanse geschiedenis. Door de breuk van een dam die afval tegenhield, kwam een enorme giftige modderstroom vrij die de vallei overspoelde, met een tiental dodelijke slachtoffers en heel wat gewonden tot gevolg.

Bovendien raakte een tiental mensen vermist en is er geen hoop meer om hen levend terug te vinden. We schatten dat 500 mensen hun huis hebben moeten verlaten. Van de meer dan 900 km lange stroom, de Rio Doce, is meer dan 600 km verwoest. De ngo’s schatten dat er meer dan 800.000 mensen door deze ramp worden getroffen. Ganse dorpen lijden onder het watertekort en de vervuiling. De media hebben het uitgebreid over een natuurramp, een theorie die ook door het bedrijf wordt uitgedragen. Maar volgens Beto Loureiro, coördinator van de ngo FASE-ES, partner van Solidarité Socialiste in Brazilië, is “zeggen dat het een ongeluk is, hetzelfde als zeggen dat een auto-ongeluk met mensen die de snelheidsbeperkingen niet naleven of gedronken hebben een doodgewoon ongeval is. Neen, hier is sprake van nalatigheid.”

De modder en het mijnafval zijn terechtgekomen in de rivier de Doce, een bron van drinkbaar water in het zuidoosten van Brazilië. Daarom hebben de gemeentelijke autoriteiten de bevolking verboden van het rivierwater te drinken.