Nederland gidsland? Niet voor de werknemers!

In het kader van de federale regeringsonderhandelingen staat er een voorstel in de nota De Wever waarbij nachtwerk om middernacht zou beginnen in plaats van om 20u. We hebben het verlies aan inkomsten berekend voor de betrokken werknemers in de chemische industrie in een vorig artikel. Naast de financiële impact hebben we ons ook de vraag gesteld wat nachtarbeid doet met de kwaliteit van de familiale en sociale relaties van werknemers. In dit derde en laatste artikel gaan we dieper in op de arbeidsmarkt in Nederland die duidelijk als inspiratiebron dient voor de formateur en verschillende werkgeversfederaties. Bij onze noorderburen komen atypische werktijden namelijk meer voor dan bij ons.

Atypische uurroosters
Bronnen: Statbel en Eurostat via Steunpunt werk (gegevens 2019)
  • ‘s Avonds werken? Bijna 1 op 3 werknemers in Nederland doet het (tegen minder dan 1 werknemer op 10 in België).
  • Nacht- en ploegenarbeid? Bij onze noorderburen liggen de percentages aanzienlijk hoger dan bij ons.
  • Werken op zaterdag? Meer dan 1 werknemer op 4 in Nederland doet het (tegen minder dan 1 werknemer op 5 in België).
  • Werken op zondag? Dit is de realiteit voor bijna 1 op 5 werknemers aan de andere kant van de grens (vergeleken met 1 op 10 bij ons). In dit verband stellen we vast dat de Nederlandse werkneemsters meer zondagwerk verrichten dan mannelijke werknemers (22,3% tegenover 17,4% onder de mannen).
Waarom zijn er zulke verschillen tussen onze beide landen?

In Nederland is de wetgeving inzake flexibiliteit en atypische werktijden soepeler, wat het voor werkgevers gemakkelijker maakt om ze te implementeren. In België voorziet het huidige wettelijke kader in sociaal overleg of, bij gebrek aan een werknemersvertegenwoordiging, in administratieve procedures binnen de sectorale overlegorganen.

Maar is de Nederlandse flexibiliteit een na te streven ideaal? Ga je ermee akkoord om bijvoorbeeld te werken op kerstdag of op 1 mei? Zou je er ook mee instemmen om 's nachts of op zondag te werken? Als dit politieke voornemen werkelijkheid wordt, zullen deze vragen je niet worden gesteld: deze vormen van flexibiliteit zullen je worden opgelegd ongeacht hun impact op je leven. De formateur van de volgende federale regering lijkt elk werkgeversinitiatief om flexibiliteit in te voeren te willen vergemakkelijken door voorafgaand overleg met de werknemers te omzeilen.

Lees meer over: