Tijdens één van de laatste vakcongressen in 2024, brachten we een 140 tal afgevaardigden samen uit de sector schoonmaak, waaronder voor het eerst ook een aantal bedienden. Er werd teruggeblikt op een aantal syndicale verwezenlijkingen van de laatste 4 jaren als ook stilgestaan bij de syndicale representativiteit en sterkte van de AC in de sector. Op een aantal dossiers werd er dieper ingegaan: zoals op de eis voor daytime cleaning  of de toepassing van een aantal nieuwe cao’s en regelgevingen (werkstress en werkdruk, vervoersonkosten, aanwezigheidsregistratie). Een geslaagd congres werd afgerond met een debat over beroepsziekten in de schoonmaak. Met dit congres bedanken wij ook graag al onze afgevaardigden voor hun harde werk in de sector.

“Stop the race to the bottom”

De duidelijk rechtse keuze bij de laatste Europese verkiezingen, baart ons ook op Europees vlak zorgen. De komende periode staat er immers een herziening van de richtlijn ‘publieke aanbestedingen’ op het programma wat voor een dienstensector als de schoonmaak en voor de arbeidsvoorwaarden in de sector van rechtstreeks belang is.  Daarom werden er al acties gehouden in juni rond ‘daytime cleaning’ en nog eens in oktober, bij de wedersamenstelling van het Europees parlement. “Er mogen geen besparingen komen op de rug van de werknemers in onderaanneming”, aldus Koenraad Maertens, federaal secretaris van de Algemene Centrale – ABVV, verantwoordelijke voor de sector Schoonmaak. ‘Stop the race to the bottom’ is onze eis om aan te tonen dat gunningen niet enkel op basis van de laagste prijs mogen gebeuren, maar dat er ook gekeken moet worden naar andere criteria zoals kwaliteit van de dienstverlening en vooral het respecteren van de geldende cao’s in de sector (in heel Europa).

Grote aanwezigheid van werkstress

‘Stop the race to the bottom’ kan trouwens rechtstreeks gelinkt worden aan de eerlijke concurrentie en de werkstress die werknemers in de sector ervaren. Een alsmaar hogere werklast en werkdruk zorgen voor stress. Stress voor verandering in uurroosters, waarbij er steeds minder tijd is om hetzelfde werk te realiseren. Stress door de grote flexibiliteit die wordt gevraagd zoals het onverwachts moeten invallen voor zieke collega’s of het moeten werken op onregelmatige tijdstippen, al dan niet voor of na het einde van de ‘gewone’ werkdag. Werkdruk en werklast veroorzaken werkstress en, zo werd in één van de werkgroepen duidelijk, zijn onderling verbonden. Wist je dat stress als oorzaak voor beroepsziekte erkend wordt? 

Vraag je beroepsziekten aan

Het is belangrijk om te weten dat je altijd een aanvraag kan indienen om je ziekte als beroepsziekte te laten erkennen. Hoe vaker zo’n aanvraag binnenkomt voor dezelfde ziekte, hoe groter de kans dat ze wordt erkend. Die aanvragen worden ingediend bij FEDRIS, zij zijn verantwoordelijk voor beroepsziekten en arbeidsongevallen. Op het congres werd stilgestaan bij de procedure van de aanvraag tot de erkenning als beroepsziekte. Hierbij werd een vertegenwoordiger van FEDRIS kritisch bevraagd vanuit de vaststelling, gemaakt door zowel onze studiedienst als een geneesheer, dat het vaak bij een niet-erkenning stopt.

‘Daytime cleaning’

Dat werken in de schoonmaak niet alleen zwaar is, maar soms ook echt ongezond, blijkt ook uit de cijfers.“7/10 van de nachtelijke schoonmakers vertonen tekenen van te weinig slaap. 50% van zij die een avond of nachtshift doen hebben slechte eetgewoontes”, aldus Marc Bergfeld, verantwoordelijke voor ondermeer de schoonmaaksector binnen de Europese vakfederatie UNI. “Wij vragen voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers dat er meer aan ‘daytime cleaning’ wordt gedaan, schoonmaken overdag dus. Dit brengt heel wat voordelen. Het zorgt ervoor dat de schoonmakers met hun collega’s kunnen praten, dat hun werk gezien wordt, dat ze het respect krijgen dat ze verdienen. Het zorgt ervoor dat schoonmakers niet in een isolement moeten werken.” Tijdens het congres werd nagegaan wat de aanwezige militanten vinden van deze eis. Kunnen zij zich erachter scharen en zien zij de voordelen of zien zij er ook nadelen aan of vinden ze dit weinig realistisch. Het was duidelijk dat het vooral bespreekbaar moet zijn.