Nacht- en ploegenarbeid
24 Juli – Dag van de shiftmedewerkers
24/7, dat is jullie dag! Dankzij jullie draait jullie bedrijf dag en nacht, 24 uur op 24, 7 dagen op 7. Maar dat werkritme heeft een impact op jouw gezondheid en jouw privéleven. Het ABVV organiseert jaarlijkse een dag van de shiftmedewerkers om jullie op de eerste plaats te zetten en betere werkomstandigheden te eisen.
Dit jaar leggen we de focus op slaapproblemen. Volgens een enquête [1] in samenwerking met KU Leuven over de impact van de atypische werktijden en het welzijn van de werknemers, blijkt het volgende:
- 67% van de respondenten zegt dat hun slaapritme niet goed is.
- 65% van de respondenten bevestigt dat hun slaapritme een negatieve impact heeft op hun sociale en familiale leven.
- 69% van de respondenten bevestigt dat het werk een negatieve impact heeft op hun slaapritme.
[1] De enquête werd gerealiseerd door HIVA en heeft 5480 respondenten.
Allemaal goed en wel om de statistieken op te sommen, maar dat lost niets op. Nochtans bestaan er oplossingen om de situatie van shiftmedewerkers te verbeteren.
Bijvoorbeeld:
- De arbeidstijd verminderen om het haalbaarder te maken.
- De begin- en einduren van ploegarbeid aanpassen.
- Een limiet zetten op het aantal nachten.
- Geen financiële gevolgen voor werknemers die naar dagdienst overgaan.
- Werken met voldoende werknemers in de ploegen.
- Mogelijkheid om te stoppen op 60 jaar voor de shiftwerknemers.
Brochure nacht- en ploegenarbeid in de scheikunde
In de scheikunde wordt meer in nacht- en ploegenarbeid gewerkt dan het Belgisch gemiddelde. De effecten hiervan op de gezondheid en op het gezinsleven mogen niet onderschat worden. Daarom bracht ABVV Scheikunde een brochure uit. Die verzamelt belangrijke informatie over de gevolgen van nachtwerk maar biedt vooral ook een overzicht van de mogelijke oplossingen.
In de scheikunde wordt, door de ononderbroken productieprocessen, veel meer in nachtarbeid (21,3%) gewerkt dan het Belgisch en Vlaams gemiddelde. Bovendien moedigt de overheid nachtwerk aan via fiscale voordelen. Dat is een foute keuze. Want ploegen- en nachtarbeid is schadelijk voor de gezondheid en het familiaal leven van de werknemers.
Onderzoek toont aan dat werknemers in nacht- en ploegenwerk te lijden hebben onder een verstoord sociaal en familiaal leven, slaapstoornissen, cardiovasculaire problemen, snellere veroudering, verhoogd risico op kanker, verminderde waakzaamheid, minder toegang tot opleidingen, enz.
In onze nieuwe brochure ‘Nacht- en ploegenwerk in de scheikunde’ verzamelen we de gevolgen van nachtwerk maar zetten we vooral ook de mogelijke oplossingen in de kijker.
Riscoanalyse
In de eerste plaats is er de reglementering rond nacht- en ploegenarbeid. Zo is de werkgever verplicht een risicoanalyse uit te voeren en indien nodig preventieve maatregelen te nemen. Die moeten altijd ter advies voorgelegd worden aan het CPBW en maken ook deel uit van het globaal preventieplan. Het CPBW kan hierbij dus een belangrijke rol spelen.
Daarnaast zijn er belangrijke begeleidende maatregelen te vinden in cao 46 en in het sectoraal akkoord scheikunde 2019-2020. Via deze maatregelen kunnen oudere werknemers die al lange tijd nachtwerk verrichten onder meer switchen naar een minder zwaar regime of naar dagwerk. In het kader van de zachte landingsbanen kan dit ook gepaard gaan met het behoud van de ploegenpremie.
Demografiefonds
Daarnaast biedt ook het demografiefonds heel wat oplossingen om de nacht- en ploegenarbeid verder te humaniseren. Het demografiefonds werd onder impuls van ABVV-Scheikunde opgericht via een sectorale cao. Via dit fonds kunnen werkgevers en werknemers samen concrete projecten opzetten om het werk werkbaarder te maken. Dat kan gebeuren binnen de vier actiegebieden van het demografiefonds: werk, gezondheid, competenties en loopbaanbeleid.
Zo kan in het kader van nacht- en ploegenarbeid gewerkt worden aan arbeidsduurvermindering of extra aanwervingen, maatregelen voor humanisering van het nachtwerk bv. via zelfroosteren, deskundige hulp op vlak van slaap of voeding, loopbaancoaching enz.
Meer info vind je in de uitgebreide brochure die je hier kan downloaden.
24/7. 24 uur per dag, 7 dagen per week. Werknemers in nacht- en ploegenarbeid houden bedrijven de klok rond draaiend. Maar hun atypische werkritme heeft impact op hun gezondheid en privéleven. Op 24 juli, 24/7, vraagt vakbond ABVV erkenning en waardering, maar ook betere werkomstandigheden voor deze shiftmedewerkers.